Ucom Supports Youth Environmental Education Ucom Supports the Next “SunChild” Festival in Armenia France defense minister: Armenia will be provided with short-, medium-range missiles if necessary Kremlin: Armenia has not officially notified about CSTO membership suspension MoD: Armenia army did not fire at Azerbaijani positions With the support of Ucom, the 18th annual international microelectronics olympiad was held AMD 3,500,572 to the “SOS Children’s Villages” Armenian Charity Foundation IDBank’s new offer for business With Ucom’s Level Up tariff plans subscribers have unlimited access to Netflix, Duolingo and Zoom During EURO 2020 Ucom subscribers to take part in the uMeter voting and draw Let’s weave kindness: The “Power of one dram” initiative is one year old. On June 1, events were held with the financing of IDBank 

Միջազգային վեկտորների ուղղությունները՝ մեկ կետում. «Փաստ»

Press

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Սիրիայի ապագան այսուհետ որոշվելու է ընդդիմության կողմից, որի քայլերի արդյունքում էլ Բաշար ալ Ասադը հրաժարական տվեց։ Բայց քանի որ Սիրիան շատ դժվարին վիճակում է, ապա նրանք արտաքին ուժերի աջակցության կարիքն ունեն՝ լինի ֆինանսական ու այլ օգնության, թե ներդրումների կամ անվտանգության երաշխիքների տեսքով։ Բայց խնդիրն այն է, որ յուրաքանչյուր միջազգային խաղացող իր առանձին ու յուրահատուկ առաջնահերթություններն ունի Սիրիայի մասով։ Որոշ ուժեր ցանկանում են ապառազմականացնել այն, որոշ ուժեր՝ ժողովրդավարացնել, իսկ մյուսները՝ ավելի կանխատեսելի դարձնել՝ հատկապես վախեր ունենալով, որ «Իսլամական պետություն» անունը կրող ահաբեկչական կազմակերպությունը կարող է ուղղակի վերածնվել և տարածել իր շոշափուկները։

Առաջնահերթ սկսենք Թուրքիայի դիրքորոշումից։ Այս երկրում է գտնվում ավելի քան 3,2 մլն սիրիացի փախստական։ Եվ Սիրիայում ապստամբ ուժերի կողմից իշխանությունը վերցնելուց հետո մեծ թվով սիրիացի փախստականներ, ողջունելով Ասադի իշխանության տապալումը, ուղղակի ցանկանում են վերադառնալ իրենց հայրենի երկիր։ Փորձագետների գնահատականներով, փախստականների մոտավորապես կեսի համար հնարավորություն կա վերադառնալու Սիրիա։ Սակայն նախատեսվում է առաջին հերթին երիտասարդներին հետ ուղարկել, տեսնել, թե ինչ է կատարվում, ինչպես են ադապտացվում նոր իրավիճակին, ապա նրանց կարող է հետևել ընտանիքների վերադարձը։ Թուրքական տեղական իշխանությունները խոստանում են նաև օգնություն տրամադրել փախստականներին տեղափոխելու հարցում՝ որոշակի ֆինանսական աջակցության և տրանսպորտային միջոցների տեսքով։ Թերևս Թուրքիայում հաշվի են առնում, որ փախստականների հեռանալուց հետո կթուլանա այդ շրջաններում նրանց առկայությամբ պայմանավորված տնտեսական ճնշումը։

Փաստացի, Անկարայի առաջնահերթ նպատակը նախ փախստականներին հետ ուղարկելն է։ Բայց դրա հետ մեկտեղ առկա է նաև արտաքին քաղաքական ու ռազմական նպատակադրում, այն է՝ բոլոր հնարավոր միջոցներով թուլացնել քրդական խմբավորումներին։ Թուրքիան վտանգ է զգում քրդերից՝ հաշվի առնելով, որ հենց իր տարածքում է կենտրոնացած ամենամեծ քանակությամբ քրդական բնակչությունը, իսկ քրդական տարբեր կազմակերպություններ (հատկապես Քրդական աշխատավորական կուսակցությունը) ամենակտիվը պայքարում են թուրքական ուժերի դեմ։ Սիրիայում էլ քրդական ռազմական խմբավորումներ են գործում, որոնց զինվածության ապահովման և մարզելու տեսանկյունից կոնկրետ աջակցություն է տրամադրում ԱՄՆ-ը, որը այն հիմնականում պայմանավորում է «Իսլամական պետության» և այլ ահաբեկչական խմբավորումների դեմ պայքարի անհրաժեշտությամբ։ Բայց Էրդողանը Սիրիայի քրդական զինված խմբավորումներն անվանում է ահաբեկչական և, փորձելով օգտվել այն նպաստավոր իրավիճակից, որ Սիրիան գտնվում է անցումային փուլում, ձգտում է, որքան հնարավոր է, թուլացնել քրդերին, որոնց վերահսկողության տակ է շարունակում մնալ Սիրիայի հյուսիս-արևելյան հատվածը։ Անկարայում հաշվի են առնում, որ Սիրիայի քրդերի հաջողությունը կարող է դոմինոյի էֆեկտ ունենալ նաև Թուրքիայի ու Իրաքի քրդերի ակտիվացման համար։ Դրա համար էլ այս փուլում Թուրքիայի կողմից հարվածների թիրախ են դառնում կոնկրետ քրդական կենտրոնները։

Իսրայելը նույնպես հարվածներ է հասցնում Սիրիային, բայց ոչ թե քրդերին, այլ Ասադի իշխանության թողած զինապահեստներին, որպեսզի դրանցում պահվող զենքը հանկարծ իրենց դեմ չօգտագործվի։ Իսրայելի վարչապետ Նեթանյահուն անգամ զգուշացրեց Սիրիայում իշխանության եկած ընդդիմադիր խմբավորմանը, որ նրանք չփորձեն օգնել Իրանին։ Մյուս կողմից էլ՝ Իսրայելը հանդես է գալիս քրդերին պաշտպանելու դիրքերից, որպեսզի զսպվեն Թուրքիայի աճող հավակնությունները։

Ինչ վերաբերում է արաբական երկրներին, ապա նրանք պահանջում են, որ պահպանվի Սիրիայի տարածքային ամբողջականությունը։ Արաբական երկրները հիմնականում ողջունում են Սիրիայում Ասադի ռեժիմի տապալումը, սակայն խորքային առումով նրանցից որոշները կոնկրետ անհանգստացած են, քանի որ Սիրիայում ապստամբության արմատները հասնում են մինչև «Արաբական գարուն»։ 2011 թվականին սկսված «Արաբական գարնան» բողոքի ալիքի արդյունքում էր, որ մի շարք արաբական երկրներում փոխվեց իշխանությունը։ Ուստի, պատահական չէ, որ հատկապես Պարսից ծոցի միապետություններին դուր չի գալիս Սիրիայում տեղի ունեցածը, քանի որ նրանք վտանգ են տեսնում այդպիսի շարժումների մեջ՝ իրենց իշխանության պահպանման տեսանկյունից։ Ավելին, Պարսից ծոցի արաբական երկրները նյարդայնացած են նաև այն հանգամանքից, որ ԱՄՆ-ը փոխել է իր դիրքորոշումը Սիրիայում իշխանությունը վերցրած «Հայաթ Թահրիր ալ-Շամ» խմբավորման նկատմամբ։ ԱՄՆ պաշտոնյաներն այս խմբավորմանը, որին մի ժամանակ ահաբեկչական էին համարում, արդեն խորհուրդ են տալիս աջակցել Սիրիայում ներառական կառավարության ձևավորմանը:

Ինչ վերաբերում է Սիրիայի հարցում ԱՄՆ-ի ընդհանուր դիրքորոշմանը, ապա Վաշինգտոնը փորձում է իր դաշնակից Թուրքիայի միջոցով ազդել իրավիճակի վրա։ Դրա համար էլ վերջերս Անկարա ժամանեց պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը՝ թուրքական իշխանությունների հետ քննարկելու Սիրիայում կայունության հաստատման ուղիները։ Ընդ որում, ԱՄՆ-ը շահագրգռված է իր զորքերի անվտանգությամբ, որոնք տեղակայված են Սիրիայի հարավում գտնվող բազայի տարածքում՝ հաշվի առնելով, որ իսլամիստական խմբավորումների կողմից այն կարող է թիրախավորվել։ Մյուս կողմից էլ՝ ԱՄՆ-ը մտահոգված է, որ հանկարծ պայմաններ չստեղծվեն «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական կազմակերպության վերածնման համար։ Խնդիրն այն է, որ «Իսլամական պետության» մոտ 10 հազար մարտիկ գտնվում է սիրիական՝ առավելապես քրդական բանտերում։ Վաշինգտոնը ձգտում է, որ այդ մարտիկները մնան բանտերում և դուրս չգան։ Եվ այս հանգամանքն ուշագրավ է հատկապես այն համատեքստում, որ «Հայաթ Թահրիր ալՇամ» խմբավորման ներկայացուցիչները Սիրիայի տարբեր քաղաքներում իշխանությունը վերցնելուց հետո ազատ էին արձակում բանտերում պահվող մարդկանց, իսկ նրանց մեջ կան նաև ահաբեկչական ծայրահեղական խմբավորումների անդամներ։

Մյուս կողմից էլ՝ Սիրիայում իր ազդեցության պահպանման համար ԱՄՆ-ի համար կարևոր է, որ այդ երկրում նոր իշխանության ձևավորման գործում մեծ մասնակցություն ունենան քրդերը, որոնց գործոնը կարող է պետք եղած դեպքում խաղարկվել Թուրքիայի աճող դերակատարությանը հակազդելու հարցում։ Սիրիայում ԱՄՆ-ի ազդեցության պահպանման հարցը կարևոր է նաև տարածաշրջանային գործընթացների վրա ներազդեցության տեսանկյունից, քանի որ հարևան Իրաքում ցանկություն կա դուրս հանելու ամերիկյան ավելի քան 2000 զինվորներին։

Իսկ ինչ վերաբերում է Եվրոպայի ներգրավվածությանը սիրիական հակամարտության մեջ, ապա եվրոպական երկրները ներկայիս փուլում ավելի շատ կենտրոնացած են Ուկրաինայում ընթացող պատերազմի վրա՝ մանավանդ անհանգստացած լինելով, որ հունվարից արդեն ԱՄՆ-ում Դոնալդ Թրամփի պաշտոնավարման արդյունքում Կիևին օգնելու ամբողջ ծանրությունը կարող է ընկնել իրենց վրա։ Ուստի, այս պայմաններում Մերձավոր Արևելքի տարածաշրջանն ընդգրկող տարածքում տեղի ունեցող գործընթացները եվրոպական համայնքի համար դուրս են գալիս առաջնահերթության շրջանակներից։

Այդուամենայնիվ, Սիրիայում իշխանափոխության պայմաններում յուրահատուկ իրավիճակ է ստեղծվում մի շարք եվրոպական երկրների համար, քանի որ քաղաքացիական պատերազմի հետևանքով նրանք ընդունել են հազարավոր սիրիացի փախստականների։ Ու հիմա հարց է ծագում՝ պե՞տք է, արդյոք, իրավիճակի կարգավորումից հետո նրանց հետ ուղարկել, թե՞ ոչ։ Որոշ եվրոպական քաղաքական գործիչներ, հաշվի առնելով միգրանտների ու փախստականների հոսքից եվրոպացիների աճող դժգոհությունը, պնդում են, որ սիրիացիներին պետք է ուղարկել իրենց երկիր։ Բայց, ընդհանուր առմամբ, Եվրոպայում սպասողական իրավիճակ է Սիրիայի հետ կապված։ Օրինակ՝ Գերմանիան, որն ընդունել է եվրոպական երկրներից ամենամեծ թվով սիրիացի փախստականներին՝ մոտ մեկ միլիոն, դեռևս չի շտապում այդ մարդկանց հետ ուղարկելու հարցում՝ չնայած գերմանական կառավարությունը հայտարարում է, թե ցանկանում է սիրիացի փախստականների համար ապահովել «ապահով և արժանապատիվ վերադարձ»: Միևնույն ժամանակ, Բեռլինում որոշակի անհանգստություն կա, որ եթե հանկարծ իրավիճակը նորից ապակայունանա, ապա փախստականների նոր հոսք կարող է հետևել դեպի Գերմանիա։ Այդ իսկ պատճառով գերմանական կառավարությունը շահագրգռված է Սիրիայում իրավիճակի կայունացմամբ և նույնիսկ պատրաստվում է 8 մլն եվրոյի հումանիտար օգնություն տրամադրել Սիրիային։

Ինչ վերաբերում է Չինաստանին, ապա Պեկինը ռազմական տեսանկյունից չի աջակցել Ասադի իշխանությանը, ինչպես որ կատարել են Ռուսաստանը և Իրանը, սակայն չինացիները դիվանագիտական հարթակում ակտիվ պաշտպանել են Բաշար ալ Ասադին։ Պատահական չէ, որ այս ընթացքում Չինաստանը ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում որպես մշտական անդամ օգտագործել է իր վետոյի իրավունքը՝ Ասադին քննադատող բանաձևերի նախագծերը 10 անգամ արգելափակելու համար։ Անցած տարի էլ Ասիական խաղերի շրջանակներում Չինաստանը հատուկ ընդունեց Ասադին, որի արդյունքում Չինաստանի ու Սիրիայի նախագահները հայտարարեցին, որ իրենց համագործակցությունը հասել է ռազմավարական գործընկերության մակարդակի։ Ու Պեկինը որոշեց ավելացնել Սիրիային տրամադրվող ֆինանսական օգնությունն այն պարագայում, երբ, ընդհանուր առմամբ, Չինաստանը 3 մլրդ դոլարի ներդրում է կատարել Սիրիայի գազի ու նավթի արդյունաբերության ոլորտում։ Դեռևս 2022 թվականին Սիրիան միացել էր Չինաստանի առաջ քաշած «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» խոշոր նախաձեռնությանը: Ու չինական նպատակներից էր գործուն մասնակցություն ունենալ Սիրիայի վերակառուցման գործում, որն իրականացվելու էր Ասադի իշխանության նախաձեռնության պայմաններում։

Այսպիսով, Պեկինի համար Սիրիայում իրենց ազդեցության ընդլայնումը պայմանավորված էր քաղաքացիական պատերազմում Ասադի իշխանության վրա կատարված խաղադրույքով, բայց նրա հեռացումը նշանակում է նաև Սիրիայում ստեղծված իրավիճակում չինական դիրքերի թուլացում։ Դրանով է պայմանավորված, որ Ասադի հեռացումից հետո Պեկինում շատ ասելիք չունեն։ Ուղղակի Չինաստանի արտգործնախարարությունը կայունության և իրավիճակից դուրս գալու համար քաղաքական լուծումներ փնտրելու կոչ է անում։ Եվ պարզ է, երբ որ այդ երկրում իրավիճակը կայունանա, ապա Պեկինը կարող է կրկին գործի դնել իր տնտեսական ու ներդրումային ազդեցության լծակները։

Այսպիսով, խոշոր խաղացողները շահագրգռված են Սիրիայում իրենց շահերի պաշտպանությամբ՝ անկախ այն հանգամանքից, որ դրանց իրագործումը կարող է նոր աղետալի իրավիճակ ստեղծել Սիրիայում՝ հաշվի առնելով, որ աշխարհաքաղաքական կենտրոնների շահերը բազմաթիվ կետերում ոչ միայն չեն համընկնում, այլ նույնիսկ հակադրվում են միմյանց։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

“My Ameria, My Family” – Lots of Benefits, Raffle of 300+ Gifts and Much More Ucom and Hero House Yerevan Announce Collaboration Hayordi Camp is the May beneficiary of The Power of One Dram Converse Bank Joins the Asian Development Bank's Green Finance CommitmentSilicon Mountains Visionaries Engage with Media Representatives Exclusive Hooverphonic Performance and AraratBank's Social Initiative to Mark Philharmonic's Centennial CelebrationsUcom and Impact Hub Yerevan Launch Second Round of Fellowship Program to Empower Green Innovators With a Mission to Preserve Armenian Heritage: AraratBank Sponsors the "Artsakh" Orchestra ConcertSoftConstruct Participated in the Career City Fest 2K25 — Celebrating Armenia's Top Employers The Symbol of Chinese Automotive Excellence Arrives in Armenia E-auto Becomes the Official Representative of Hongqi Electric Vehicles IDBank and Idram participate in Career City FestUcom Participated in Yerevan’s Career City Fest, Sharing Its Values and Career Opportunities New campaign in ECCO stores from IDBank and IdramWhat Types of Online Fraud Exist Today? Drone Racing Event to Be Held in Yerevan with Ucom’s Support AraratBank: Main Sponsoring Partner of STEM Expo 2025 20% idcoin at Carpisa: IDBank and Idram’s new campaignARARATBANK and FMO Expand Cooperation with a $25 Million Loan Agreement Digital identity, digital authentication, and secure transactions: the imID office is officially opened5,237,825 AMD for the “City of Heroes Rehabilitation Center”: April’s beneficiary is the “4090” FoundationDigital identity, digital authentication, and secure transactions: imID office officially launchesAraratBank: Business Financing with up to 35% Cashback Opportunity Ucom Introduces UPlay, Launching a New Era of Entertainment IDBank Joined the Banking Association for Central and Eastern Europe (BACEE): Official Membership Agreement Signed in Budapest The Power of One Dram is the general partner of DigiCode 2025 AraratBank Employees Communicated with the Power of the Intercessory Gospel of ShurishkanMyAmeria Star - Ameriabank presents a bank card and app for kids and teens One more free access to business lounges: IDBank How to protect your bank accounts and E-WalletAraratBank: Supporting SMEs for About 20 YearsIDBank – Supporting SMEs "Face to Face" with "The Power of One Dram"With Ucom’s Support “DemArDem: Dialogue of Generations” Regional Forum Concludes in Tashir Idram is now available in Yerevan CityNew Offer for Residents of 28 Cities with 5G Network Joining Ucom Ucom Joins the Regional Forum “DemArDem: Dialogue of Generations” AraratBank: The Only Victory is the Smile of a Recovered Child Financially Literate with Idram Junior IDBank new branch is in the City of ArtashatNew campaign from IDBank on the occasion of Client’s Day Ucom Celebrates International Client's Day, Strengthening Ties with Subscribers Ucom’s Fixed Network Now Available in Yeghvard 4,664,972 AMD to QaylTech. The beneficiary of The Power of One Dram for March is the Heroes Rehabilitation City Ucom Fellowship Incubation Program Concludes with Inspiring Closing Ceremony and Awards Event Preferential registration for the FINTECH360conference is available until March 15 Face to Face with “The Power of One Dram”: The Regional Forum on Dialogue of Generations is just a few days away Ucom Launches a New Major Network Upgrade Project Ucom's General Director Spoke about Personal Growth at the Armenian Businessman 2025 Event Pay with Idram at Yerevan Mall and Win an idplus Gift Card!Ucom Presents a New Exclusive Offer for the Spring Holidays