Հայերեն
Իշխանությունները լայն թափով գրոհ են սկսել ընդդիմության դեմ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը փոխանակ պաշտպանելու հայկական արտադրանքը՝ նա պահպանում է իր պաշտոնը․ Հրայր Կամենդատյան Վարչապետն անհա՞տ է, թե՞ կարգավիճակ ու ինստիտուտ. «Փաստ» Ո՞ւմ են ուղղված «եվրոպական» մեսիջները, և ինչի՞ է պատրաստ Փաշինյանը. «Փաստ» Ինչո՞ւ են համաշխարհային հեղինակություն ունեցող տասնյակ բացառիկ երաժիշտներ այցելում Կապան. «Փաստ» IDBank-ը Հոմպլեքս Մոլում է․ նոր մասնաճյուղի բացումը Եթե այլընտրանք եք փնտրում. Payoneer-ը միշտ հասանելի է Converse Mobile-ում Բանավոր նոտա է հղվել Ադրբեջանի դեսպանին. ՌԴ ԱԳՆ Իրանին ճշգրիտ hարվածն անհավանական հաջողություն էր, որը երկար տարիներ չի եղել. Թրամփ ՀԾԿՀ–ն՝ սպառողներին վաճառվող բնական գազի սակագների մասին Սրբազանների դեմ քրգործը փլուզվում է, իսկ ՔԿ պետը՝ ստեր է փչում Հանրայինում Կառապանի պես հայհոյողը հայհոյանքի հրադադար է հայտարարում 

Կրթական համակարգի ու կադրային քաղաքականության անոմալիան. «Փաստ»

Մամուլ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանում կրթության հարցը հիմնականում թողնվում է ինքնահոսի, այն է՝ մեծամասամբ ուշադրություն չի դարձվում այն հանգամանքի վրա, թե ինչ մակարդակի գիտելիքներ են հաղորդվում աշակերտներին, ուսանողներին ու ինչ կարողություններ են զարգացվում նրանց մեջ։

Պարզ է, որ այս համատեքստում առաջնահերթ պետք է լինի հայրենասեր քաղաքացի դաստիարակելը, որպեսզի այդ մարդիկ հետագայում իրենց ներդրումն ունենան պետության զարգացման հարցում։ Դա երկարաժամկետ մոտեցում է պահանջում, որովհետև կապված է նաև սերունդների հերթափոխի հետ, այնինչ ոչ միայն անտեսվում է, այլև նպատակաուղղված երկրորդական պլան մղվում։ Դրա համար էլ կրթական համակարգի շրջանակներում անընդհատ հարվածի տակ է դրվում հայագիտության բաղադրիչը։ Ու այդ շրջանակներում թողարկվում են ոչ որակյալ, խեղաթյուրված և ոչ պատշաճ կերպով կազմված դասագրքեր։

Զարմանալի է, որ մենք մեր ունեցած պատմական ժառանգությունը չենք կարողանում կրթության տեսքով հավուր պատշաճի ներկայացնել, իսկ Ադրբեջանը, որը ո՛չ պատմություն ունի, ո՛չ էլ ժառանգություն, կեղծ պատմություն է հորինում, որի հիման վրա դասագրքեր են ստեղծվում ու ներկայացվում է, թե իբր իրենք հազարամյակների ժողովուրդ են։

Մյուս հարցը վերաբերում է աշխատաշուկայի և մասնագիտական կրթության համապատասխանությանը։ Որոշ մասնագիտություններով միջին ու բարձրագույն կրթության տեղերը մեծապես գերազանցում են առկա պահանջարկը։ Հիմնականում դրանք ինչ-որ թրենդային մասնագիտություններ են, բայց նման մասնագետների չափից ավելի թողարկումը խնդիր է, քանի որ աշխատաշուկայում դրա կարիքը չկա։ Մյուս կողմից էլ կան մասնագիտություններ, որոնց պահանջարկը շատ մեծ է, սակայն կրթական համակարգը շատ քիչ մասնագետներ է պատրաստում։

Ընդ որում, պետական մակարդակով պետք է տարվի այնպիսի քաղաքականություն, որ ցանկացած մասնագիտություն հարգի է, բայց մասնագետները պետք է լինեն իրենց տեղում, այլ ոչ թե ոչ մասնագետները սպասարկեն այլ մասնագիտություն։ Առավել ևս, բարձրագույն կրթություն չունեցող անձինք չպետք է հայտնվեն այնպիսի տեղերում, որտեղ բարձրագույն կրթություն ու հատուկ գիտելիքներ են պահանջվում։

Այս հարցը լուրջ է նաև պետական կառավարման համակարգում։ Նախ՝ բարձր պաշտոններ զբաղեցնող անձինք կան, որոնք շատ կարևոր ոլորտներ են համակարգում, բայց իրենց աշխատանքային գործունեության ընթացքում երբևէ կապ ու առնչություն չեն ունեցել տվյալ ոլորտի հետ։ Մյուս կողմից էլ՝ 2018 թվականից բարձրագույն կառավարման համակարգում հայտնվեցին մարդիկ, որոնք ընդհանրապես հեռու են եղել պետական կառավարման համակարգից, ու իրենց առավելությունը միայն իշխանական լինելն է ու իշխանափոխության համար սկսված պայքարում կամ հետագայում Փաշինյանին հարելը։

Փոխարենը որոշակի ուղղություններով մասնագիտացված մարդիկ լուրջ դժվարությունների են հանդիպում աշխատանք գտնելու հարցում։ Մյուս կողմից էլ լիովին անհասկանալի է, թե ինչ սկզբունքով է իրականացվում կադրային քաղաքականությունը։ Կադրերն անընդհատ փոփոխվում են, սակայն պարզ չէ, թե ինչ սկզբունքների հիման վրա է դա տեղի ունենում։ Օրինակ՝ թվում է, թե տվյալ ոլորտի պաշտոնյան մասնագիտացված մոտեցում է ցուցաբերում, բայց անհասկանալի պատճառներով նրան փոխարինում են ու նշանակում այլ կադրի։ Ժամանակ կար, որ իշխանությունները փիառվում էին, թե կադրային բանկ են ստեղծում, բայց ո՛չ այդ կադրային բանկն է դեր կատարում, ո՛չ էլ, ընդհանրապես, կրթությունն ու մասնագիտական որակները։

Այս ամենի հետ շարունակվում են «խնամի-ծանոթ-բարեկամ» և կոռուպցիոն բնույթի մեզ ծանոթ երևույթները։ Հաստատություններ կան, որ որոշ մարդիկ սարքել են իրենց «տնամերձը»՝ դարձնելով ծանոթների ու բարեկամների աշխատանքի տեղավորման գործակալություն։ Մասնագիտական առումով արդարության նկատմամբ վստահությունը վերականգնված չէ։ Ու, ընդհանրապես, իշխանությունների մոտեցումն ի սկզբանե աղետաբեր է եղել կրթության և համապատասխան զբաղվածության նկատմամբ։ Օրինակ՝ մի քանի տարի առաջ նույն Փաշինյանը հայտարարում էր, թե ելակ աճեցնելու համար լեզվի իմացություն է պետք։ Ծիծաղելի է, իհարկե, բայց հետևանքներն են, ցավոք, ծանր:

Շատ կարևոր է նաև վերապատրաստման հանգամանքը, քանի որ տեխնոլոգիաներն արագ զարգանում են, ու ժամանակի ընթացքում անընդհատ կարիք կա նոր հմտություններ ու գիտելիքներ ձեռք բերել։ Բայց սրա վրա ևս ուշադրություն չի դարձվում։

Ու այսքանից հետո Փաշինյանը նեղսրտում է, թե իրենց կադրային քաղաքականությունը քննադատում են։ Ճիշտ են անում, որ քննադատում են։ Մյուս կողմից՝ կադրերի հարցում սղության մասին հայտարարությամբ ջանում է արդարացնել իր ապաշնորհությունը, այդ թվում՝ խայտառակ կադրային քաղաքականությունը։

Հաջորդը. վարչապետի պաշտոնն զբաղեցնող անձն ասում է, թե մասնագետները շատ բարձր աշխատավարձեր են ստանում մասնավոր կամ այլ սեկտորում ու չեն ուզում գալ պետական համակարգ, մյուս կողմից էլ՝ «դեռ քիչ է՝ 400-500 հազար դրամ ստանան, ամեն ստացած կոպեկի հետ էլ անեծքը հետը տանեն տուն՝ պարգևավճար, պարգևավճար»։

Իհարկե, ոչ մեկ դեմ չէ, որ պետական համակարգում բարձր աշխատավարձեր լինեն, ու դա միայն չտարածվի ամենաբարձր պաշտոնյաների վրա, բայց դրա փոխարեն հարկավոր է, որ հանրությանը շատ բարձր ծառայություններ մատուցվեն։ Նախ՝ պետք է հասնել նրան, որ պետական աշխատանքը, բացի աշխատավարձերի հանգամանքից, նաև պատվաբեր լինի, հանրությունը գնահատի դրա նշանակությունը, ու պաշտոնը չծառայեցվի միայն սեփական շահերին։

Այլ հարց է, որ Փաշինյանը բազմաթիվ թիմակիցների փողոցից բերել, բարձր պաշտոնների է նշանակել, ու նրանք հսկայական աշխատավարձ են ստանում գրեթե ոչինչ չանելու կամ «ուսապարկի» կարգավիճակով սոցցանցերում թրև գալու և կիսագրագետ մեկնաբանություններ անելու համար, այնինչ բազմաթիվ մասնագետներ ստիպված են աշխատել ոչ իրենց մասնագիտությամբ։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Օրենբուրգում ադրբեջանցի քրեական հեղինակություն է ձերբակալվելՏՀԿ հաջորդ գագաթնաժողովը տեղի կունենա Իրանում 2027 թվականին Անիի Մայր տաճարը վերանորոգումից հետո կգործի որպես թուրքական մզկիթ «Արսենալն» ու Տոմիյասուն խզեցին պայմանագիրը Սահմանադրությունը առանցքային դեր է խաղում ցանկացած պետության կյանքում․ Աբրահամ ՀովեյանԵրևանում «Mercedes»-ը կոտրել է գովազդային ցուցանակը, բախվել ծառին IDBank-ը թողարկել է պարտատոմսերի 2025 թվականի 3-րդ, 4-րդ և 5-րդ տրանշերը«Մենք փոքր էինք այն ժամանակ, երբ նրանք Վիտամին էին անում». 10 տարի անց Vitamin club-ը վերադառնում էԼուսավոր Հայաստան կուսակցության փոխնախագահ Դավիթ Խաժակյանը թիմակիցների հետ մասնակցում է Սամվել Կարապետյանի պաշտպանության երթինՆաիրի Սարգսյանը մասնակցում է ի պաշտպանություն Սամվել Կարապետյանի հավաքին ԱՄՆ-ի աջակցությամբ Իսրայելը «պատանդ» է դարձրել Մերձավոր Արևելքի ճակատագիրը. Իրանի նախագահը՝ օկnւպացված ՍտեփանակերտումՇրջանառությունից հանվել է առանձնապես խոշոր չափերի մեթամֆետամին ու մարիխուանա (տեսանյութ)Հայաստանը գնահատում է մեր ռազմավարական գործընկերությունը և ազատության, արդարադատության և խաղաղության նկատմամբ մեր համատեղ հանձնառությունը. Փաշինյանը՝ ԹրամփինՄոսկվայում ձերբակալված Վագիֆ Սուլեյմանովը 3 ամիս անազատության մեջ կլինի, հետո կարտաքսվի ԱդրբեջանՕգոստոսի 1-ից տրանսպորտի QR կոդի թղթային տարբերակն աստիճանաբար դուրս կգա շրջանառությունից․ Երևանի քաղաքապետարանԵկեղեցու դեմ ելնողները վաղը քրեորեն պատժվելու են. Ատոմ ՄխիթարյանGoal-ը թարմացրել է ակումբային ԱԱ-ն հաղթելու ֆավորիտների վարկանիշըՄենք պետք է ինտեգրվենք բոլոր այն կառույցներին, որոնք հնարավորություն են տալիս Հայաստանի անվտանգության, բարեկեցության խնդիրը լուծելուՖուտզալի Հայաստանի ազգային հավաքականն ընկերական հանդիպումներ կանցկացնի Իսպանիայի հետԱյսօր Մհեր Մկրտչյանի 95-ամյակն էՄոսկվայի մարզում ադրբեջանցիների դեմ ռեյդեր են իրականացվելԹուրքիայում մոլեգնող անտառային հրդեհների պատճառով՝ տարհանում են մարդկանցԱռանձին վերցրած որևէ երկիր կամ դաշնակից չի կարող լիարժեք լուծել մեր անվտանգային խնդիրը. Ավետիք ՉալաբյանՊետական մոնիթորինգը պետք է թոթափել անիմաստ թղթաբանությունից. Հրայր ԿամենդատյանՀայտնի է՝ ինչու է ԱՄՆ-ն դադարեցրել զենքի մատակարարումն ՈւկրաինայինԻշխանությունները լայն թափով գրոհ են սկսել ընդդիմության դեմՓաշինյանն ու Ալիևը կհանդիպեն Դուբայում՝ ԱՄՆ քավորությամբԶանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը այս տարի միացել է CaseKey ուսանողական մրցույթի աջակիցների պատվավոր ցանկինԱրևմուտքը կատաղել է ՇՀԿ-ին անդամակցելու որոշման առիթովԿապանցիները կվայելեն Մարթա Արգերիխի 3 համերգները, ուսանողները անվանիների հետ հանդես կգան նույն բեմում«ՀայաՔվե» ազգային քաղաքացիական միավորման Աջափնյակի գրասենյակն սկսում է դասընթացների և միջոցառումների շարք«ՀայաՔվեն» կազմակերպել է «Արվեստի ձայնը» խորագրով համաժողով` մեկտեղելով առաջատար մտավորականներինՖասթ Բանկն աջակցել է Բժշկական ասոցիացիաների եվրոպական ֆորումի իրականացմանըԲրիտանացիները կկարողանան արևային վահանակներ տեղադրել իրենց պատշգամբներումԱնհամբեր սպասում ենք Հայաստան-ԱՄՆ ռազմավարական գործընկերության խորացմանը․ ՀՀ ԱԳՆ«Արցախը կա և պիտի լինի մեր ուժերի գերլարված աշխատանքով». Շանթ Հովհաննիսյանը մարմնավորում է «2020-ի հրեշտակները» ֆիլմի գլխավոր հերոսներից մեկինՌուսաստան արտահանվող որ ապրանքներից Ադրբեջանը «խիստ կախվածություն» ունի. PrimeՄիջպետական ճանապարհի Երևան-Գյումրի հատվածից երթևեկությունը կտեղափոխվի Հյուսիս-հարավի ճանապարհՍամվել Կարապետյանի նկատմամբ վերաբերմունքը արդար չէ ու ոչ էլ` ժողովրդական լեզվով ասած` մարդավարի․ Կարեն ԿարապետյանՍահմանադրության փոփոխություն. «մեր ձևո՞վ», թե՞ օտարի թելադրանքովՄի շարք հասցեներում գազ չի լինիԱռանձին շրջաններում սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպՎարորդական վկայական ստանալու գործընթացում կներդրվեն արագացված ծառայություններ. ՆԳՆՏրանսպորտի համար չվճարելու պատիժը շատ խիստ է լինելու. «Ժողովուրդ»Ամո´թ Վեհարանը գրոհած ոստիկաններին. քաղաքացիԱննորմալ կլիներ, որ եկեղեցին այս իրավիճակում ձայն չհաներ. Հովհաննես ԻշխանյանԹուրքիայում ձեռք բերված պայմանավորվածությունները գաղտնազերծվում են. «Հրապարակ»Կյանքից հեռացել է հոլիվուդյան հայտնի դերասան Մայքլ ՄեդսենըԿիևին ԱՄՆ օգնության դադարեցումը ԵՄ-ի համար ազդանշան է աջակցությունն ավելացնելու համար. Ֆոն դեր ԼայենԵրևանում տեղի ունեցած վիճաբանությունն ավարտվել է դանակահարությամբ
Կո՞ղմ եք ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրմանը