Փարավոնի անեծքը. պարզվել է Թութանհամոնի դամբարանը հայտնաբերողների առեղծվածային մահվան պատճառը
ՄշակույթՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Գիտնականները սիրողական հետազոտող Հովարդ Քարթերի ղեկավարությամբ պարզել են Թութանհամոնի դամբարանը հայտնաբերողների մահվան պատճառը։ Այսօր լրացել է դամբարանի բացման ուղիղ 100 տարին՝ 1924 թվականի հունվարի 3։
Քարթերը գերեզմանը բացել է 1924 թվականի հունվարի 3-ին։ Արշավախմբի գումարը տրամադրել է բրիտանացի մեծահարուստ Ջորջ Հերբերտը։ Սենյակում հայտնաբերվել են բազմաթիվ ոսկյա իրեր, կառք, թագավորական գահ, ծաղկամաններ, մի քանի սնդուկներ և արժեքավոր իրեր։ Դռան վրա կար «Նեբխեպրուրա» մակագրությունը, որը նշանակում է դամբարան։
Ջորջ Հերբերտը անսպասելիորեն մահացել էր դամաբարանը բացելուց 1 տարի առաջ։ Պաշտոնական վարկածով՝ արյան թունավորումից։ 1923 թվականին կյանքից հեռացել էր Եգիպտոսի արքայազն Ալի Քամել Ֆահմի բեյը, իսկ 1924 թվականին՝ ճառագայթաբան սըր Արչիբալդ Դուգլաս-Ռեյդը։ Հնագետ Արթուր Մեյսը մահացել էր 1928 թվականին, իսկ Հովարդ Քարթերի քարտուղար Ռիչարդ Բարտելը՝ 1929 թվականին։
Հերբերտի մահվան պատճառներից մեկը նշվել է քարանձավային հիվանդություն, որն առաջանում է Ասպերգիլուսի մանրադիտակային սնկերի կողմից, որոնք ազդում են շնչառական ուղիների վրա: Սակայն, պարզվել է, որ այլ մահեր կապ չունեն գերեզմանի առեղծվածի հետ: Արքայազն Ալի Քամել Ֆահմի բեյը գնդակահարվել է իր իսկ կնոջ կողմից, իսկ ճառագայթաբան Արչիբալդ Դուգլաս-Ռեյդը ստացել է ճառագայթման մեծ չափաբաժին:
Բացի այդ, հետազոտող Քարթերն ինքը մահացել էր 1939 թվականին 64 տարեկան հասակում քաղցկեղից։ Սերժանտ Ռիչարդ Ադամսոնը, ով հսկել էր թաղման դամբարանի մուտքը, ապրել էր մինչև 1982 թվականը։
Փարավոն Թութանհամոնը կառավարել է Հին Եգիպտոսում մոտավորապես մ.թ.ա. 1332-1323 թթ։ Նա գահ է բարձրացել 10 տարեկանում և մահացել 19 տարեկանում։ Թութանհամոնի գերեզմանը հայտնաբերվել է 1922 թվականին։
Նախկինում մի խումբ գիտնականներ ապացուցել էին, որ Լիբիայի անապատի դեղին ապակին, որից պատրաստված է Թութանհամոնի կախազարդը, այլմոլորակային ծագում ունի և առաջացել է Երկրի մակերեսին երկնաքարի բախման հետևանքով։