Հայերեն
Մոսկվան ամեն ինչ անում է Բաքվի և Երևանի հարաբերությունները կարգավորելու համար․ Պուտին Արմավիրում 77-ամյա տղամարդը փորձել է ինքնաuպանություն գործել Ուշիի ոլորաններում բախվել են «Range Rover»-ն ու «ՎԱԶ 2107»-ը. կա 1 զոհ, 1 վիրավոր Երկար ժամանակով լույս չի լինելու Երևանում և մարզերում Մեդվեդևը հայտարարել է, որ Թրամփը կարող է արժանանալ Քենեդու ճակատագրին Իրանում երկրաշարժից տուժածների թիվը հասել է 24-ի Թրամփը զանգահարել է Արամ Ա կաթողիկոսին՝ վերահաստատով իր աջակցությունն Արցախի հայերին Կադիրովը չեղարկել է Ուկրաինայի զինված ուժերի ծառայողներին գերի չվերցնելու հրամանը Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. Իրանի հոգևոր առաջնորդ ԱՄՆ-ն ռմբակոծիչներ կուղարկի Եվրոպա՝ համատեղ գործողություններ իրականացնելու նպատակով Մի շարք բարեփոխումներ ենք իրականացրել «Շտապբուժօգնություն» ՓԲԸ-ում. Ավինյան Հովիկ Աղազարյանին ու Անդրանիկ Քոչարյանին դուրս են դնելու ՔՊ-ից 

«Աբոս հրաշք էր, աստվածավախ, հավատքով լի, վրեժով լցված խենթ հայրենասեր». ավագ լեյտենանտ Աբրահամ Մարուխյանն անմահացել է հոկտեմբերի 3-ին Հորադիզում և տուն «վերադարձել» յոթ ամիս անց․ «Փաստ»

Հասարակություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Աբրահամը միշտ տարբերվող է եղել թե՛ խելքով, թե՛ գաղափարով, մանկուց հայրենասիրությամբ, բոլորի հանդեպ հարգանքով ու սիրով էր, հոգատար: Ե՛վ աշխույժ էր, և՛ հանգիստ: Իր օրորոցայինը «Տատրակի երգն» էր, միայն դրա հնչյունների տակ էր քնում: Երբեք իրեն հեքիաթներ չենք պատմել: Հայրիկը ներկայացնում էր մեր հայոց պատմությունը, հայրենիքի հերոսների մասին էր խոսում: Երկու տարեկան էր, երբ հարցնում էին, թե ինչ ես ուզում դառնալ, պատասխանում էր՝ գեներալ: Երբ մեծացավ, իր երազանքը էլի չփոխվեց, ամեն ինչ արեց, որ դիվանագետ գեներալ լինի: Ասում էր՝ խելքով, առանց զենքի ու կրակոցի կարող ենք հարցեր լուծել»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Մարիամը՝ Աբրահամի մայրիկը:

Դպրոցում հայոց պատմությունը, հայոց լեզուն սիրելի առարկաների շարքում էին: «Լեզուների հանդեպ հակում ուներ, թուրքերեն էր սովորել, ասում էր՝ թշնամուդ լեզուն պետք է լավ իմանաս: Հրաշալի պատմություն գիտեր, չէր բավարարվում դասագրքերով, իրական պատմությունն էր փորփրում: Ռազմագիտության, հետախուզության մասին գրքեր էր ընթերցում, ուսումնասիրում: Պատմությունն այնպես ուշադրությամբ ու խորությամբ էր ուսումնասիրում, որ Արցախում գեներալներից մեկն անգամ զարմացել է նրա այդ իմացության վրա, թե՝ այնպես գիտի Արցախի պատմությունը, որ անգամ ինքը, լինելով արցախցի, գուցե այդպես չգիտի: Իր զինվորներին, որոնք, ասենք, Ռուսաստանից էին գալիս ծառայելու, սովորեցնում էր հայոց պատմությունը, զրույցներ էին ունենում: Ասում էր՝ ամեն հայ պետք է իմանա պատմությունը, թե որտեղից է սերում հայը, սիրի իր հայրենիքն ու պաշտպանի այն: Տղաներից շատերն անգամ հայոց լեզվին լավ չէին տիրապետում, բայց մի քանի շաբաթվա ընթացքում պատմությունն անգիր էր սովորեցնում»: Չայկովկսու անվան երաժշտական դպրոցը «վոկալիստ» մասնագիտությամբ ավարտելուց հետո Աբրահամն ընդունվում է Եվրոպական համալսարանի «Դիվանագիտություն» բաժին:

«Իր համար կարևոր էր դիվանագետի կրթությունը, որը պետք է զուգահեռեր ռազմական գործի հետ: Ասում էր՝ դիվանագետ գեներալներ չունենք, մեզ դա պակասում է: 2016 թ.-ից «Զինվորական գործ» է սովորել ՈՄԱ-ի դպրոցում»: Աբրահամն ուսումը «Պատիվ ունեմ» ծրագրով շարունակել է Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանում՝ այնտեղ մնալով մեկ տարի. 2018 թ.-ին կամավոր, որպես սպա, մեկնել է ծառայության Մատաղիս: Ծառայել է որպես հրետանու հետախուզության պետ։ «Աբրահամն ընտրեց Մատաղիս-Թալիշ հատվածը, որովհետև դա Ղարաբաղի դարպասն էր: Իր սպայական համազգեստի գրպանում եղել է հին հայկական զինանշանը՝ խաչը կարծես հակառակ ձևով լինի: Դա արիության նշան է համարվում: Երբ փոքր էր, մանկության ընկերներին պատմում էր, որ մեր գերբի վրա այդ նշանն է եղել, և դա համարվում է արիության նշան: Ընկերներն անգամ ծիծաղել են, բայց հետո Հաղթանակի զբոսայգու «Մայր Հայաստան» զինվորական թանգարանում տեսել են այդ նույն նշանը ու Աբրահամի խոսքերը հիշել»: Մայրիկն ասում է՝ իր ծառայության ընթացքում որդին տարբերվել է, աչքի ընկել, անգամ, ընկերների խոսքով, լեգենդ է եղել:

«Աբոս շատ դժվար ծառայություն է ունեցել, բայց նաև, զինվորների խոսքերով, իրենց համար ընկեր-եղբայր էր: Զինվորն իր համար շատ թանկ էր: Իր աշխատավարձով անհրաժեշտ ամեն ինչ ձեռք էր բերում, հոգ էր տանում բոլորի մասին: Աբոս հետախույզ էր, պատերազմից առաջ զեկուցում է՝ 30 հազար զորք է կուտակված, հաշվարկում է տեխնիկայով, զեկուցում է, որ թշնամին 300 դիտակետ ունի, իսկ մերը երեքն է, ներկայացնում է իր ուսումնասիրությունները Մատաղիսի պետին, որին հիմա դատում են: Աբոյիս ասում է՝ պանիկա չգցես: Տղաս արձագանքում է՝ մեր զինվորները չեն կարող այդ զինտեխնիկային դիմակայել, մեր երեխեքը պետք է պարտիզանական կռիվ տան: Իմ երեխեքը պատրաստ են, բացի դա, Մատաղիս-Թալիշ դիրքն այնպիսին է, որ կարող ենք դիմակայել: Այդ օրերին նաև իր հերթապահության ժամանակ թուրք է բռնում, դրա համար գրավոր նկատողություն է ստանում: Ինձ անընդհատ ասում էր՝ «մա՛մ, ծախված կռիվ է լինելու, հողերը տալու են, ես մինչև վերջ իմ զինվորի կողքին եմ լինելու, հնարավոր է՝ իմ նման տղաները մի բան փոխեն, որովհետև թուրքը մինչև Երևան է գալու, պետք է դա կանխենք: Մա՛մ, գիտակցում եմ, որ վերջին անգամ եմ գնալու»:

Այս բոլոր զրույցները նախքան պատերազմն էին, ես էլ միշտ ասում էի՝ տեսնես այս ի՞նչ է ասում ինձ: Արդեն մարտադաշտ մեկնելուց էլ ասաց. «Վերջին անգամ եմ գնում, ուժեղ կլինես, չլացես, իմացիր, որ հերոս ունես»: Հայրիկին չասաց, որ գնում է, որովհետև գիտեր, որ իր հետևից կմեկնի Արցախ»: Պատերազմից 15 օր առաջ զորացրված Աբրահամը պատերազմի լուրը լսելուն պես ուղևորվում է Արցախ, այլ կերպ չէր կարող: «Սեպտեմբերի 27-ին ուզում էր ՈՄԱ-ի հետ մեկնել, բայց իմացավ, որ մեկ օր ուշ են գնալու, չսպասեց: Սեպտեմբերի 28-ին Ստեփանակերտում էր: Իրեն վեց ամիս տանելու իրավունք չունեին, բայց Աբոս ասում է, որ «ուչոտի» չի կանգնել և համարվում է Արցախի սպա, և իրեն չտանել չեն կարող: Նստում է «գրադի» մեքենան ու մեկնում: Սկզբում՝ Ստեփանակերտ, հետո՝ Ջրական ու Հորադիզ: Ջրականում կազմավորում են 6-7 հոգանոց հետախուզական խմբեր: Իր խմբի ղեկավարը Աբոս է լինում, իր հետ լինում է Ջրականի բուժակը, կամավորներ, Արայիկը՝ իր օգնականը: Աբրահամն իր խմբի հետ պիտի պայթեցներ Արա լեռան մոտ գտնվող՝ արդեն գրավված ադրբեջանական հենակետը։

Նահանջի ժամանակ, իմանալով, որ իրենց դրոններով հետևում են, զանգում է իր երաժիշտ ընկերոջը, հրաժեշտ տալիս, ասում, որ մի քանի ժամից էլ չի լինի՝ «չեմ ափսոսում իմ կյանքը հայրենիքիս համար զոհելուց, միայն սարսափում եմ, թե ինձանից հետո ինչ կլինի զինվորներիս հետ»։ Աբրահամը միայնակ է գնում հանձնարարությունը կատարելու, չի ցանկանում վտանգել իր զինվորների կյանքը: Նրանց հանձնարարում է պայթյունի ձայնը լսելուն պես կրակ բաց թողնել։ «Երբ տղաս փորձում է «լիմոնկան քաշել», թշնամին ականանետը գցում է, և նա զոհվում է: Իր զինվորներն էլ ձեռնամարտի են բռնվում թշնամու հետ ու դաժանաբար զոհվում ժամեր անց»։ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Աբրահամը կարողացել է անցնել մեր կողմից լքված դիրքեր, որոնք արդեն գտնվում էին հակառակորդի հսկողության տակ, ոչնչացնել կարևոր փաստաթղթեր ու բերել զենք, զինամթերք։ Իրենց խումբը 117 վիրավոր է փրկել: «Փրկված տղաներից մեկը պատմում է, որ Աբրահամս իրեն ասել է՝ մեզանից երկար ես ապրելու, ապե՛ր»: Աբրահամը զոհվել է հոկտեմբերի 2-ի լույս 3-ի առավոտյան Հորադիզում, տուն «վերադարձել» յոթ ամիս անց: Մայրիկի խոսքով, թշնամին որդու մարմինը տարել է, քանի որ նա զոհվել է գրավված տարածքում:

«Անգամ ԴՆԹ են արել, հետո պարզելով, որ իրենց զինվորը չէ, սև տոպրակով բերել ու թաղել են: Այնտեղից հանել են ու փոխանակում կատարել»: Տիկին Մարիամի խոսքով, որդին խենթ հայրենասեր էր, իր հայրենիքին նվիրված՝ «մեր օրերի խենթը», վրեժով լցված, կորսված հայրենիքը վերադարձնելու մեծագույն ցանկությամբ: «Աբրահամն ասում է՝ իմ երազանքը հայրենիքի սահմաններում արդարադատության հաստատումն է, արդարադատություն՝ իսկական արդարադատություն, որը տարածվում է բոլորի վրա։ Արդարությունը կդատի բոլորին, և ամեն մեկը կստանա արդարադատության իրեն հասանելի չափաբաժինը»: Աբոյի զոհվելուց հետո մայրիկի համար շարժիչ ուժը դարձավ վրեժը: «Երկրորդը՝ տղայիս անունը վառ պահելն ու նրա սխրանքներն այս սերնդին հասցնելը, պետք է հայրենասեր սերունդ ունենանք, որ չկորցնենք հայրենիքը, որի համար իմ տղան իր արյունն է թափել: Աբոս հրաշք էր, աստվածավախ էր, հավատքով լի: Հիմա նույն կերպ նաև դստերս աղջկան եմ դաստիարակում, սպասում է, թե երբ է մեծանալու, քեռու երգն էլ երգելով՝ ասում է՝ քո կիսատ գործը ինձ ես թողել»:

Հ. Գ. - Ավագ լեյտենանտ Աբրահամ Մարուխյանը Արցախի Հանրապետության կողմից հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանով, «Արիության» և «Մայրական գթության», Հայաստանի Հանրապետության կողմից՝ «Մարտական ծառայություն» մեդալներով: Հուղարկավորված է Եռաբլուրում:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ucom-ը Ինտերնետ կառավարման հայաստանյան 9-րդ համաժողովի պլատինե գործընկերն է ԱրարատԲանկը՝ AMX 2024 մրցանակաբաշխության հնգակի մրցանակակիր Շնորհակալագրեր ստացան արդյունաբերության, առողջապահության, կրթության, մշակույթի և սպորտի ոլորտների աշխատակիցները․ Ագարակում նշել են քաղաքի 75-ամյակը«Ռուսական հետքը Գյումրիում». մշակութային-կրթական արշավ «Եվրասիա» ՀԿ-իցՌԴ-ում նրբատախտակի կտորը գետնին է տապալել մի ուսուցչի, ով արդեն վերակենդանացման բաժանմունքում է (տեսանյութ 18+) Մոսկվան ամեն ինչ անում է Բաքվի և Երևանի հարաբերությունները կարգավորելու համար․ Պուտին Մաշ Իսրայելյանը քրոջ մահից հետո առաջին անգամ հրապարակում է արել 4-րդ դասարանցիների մեջ վիճաբանություն է ծագել եւ փորձել են նեղացնել արցախցի երեխայի՝ նրան անվանելով «քոչվոր», «անհայրենիք»․ «Իրավունք» Ապարանում անհետ կորած որոնվող 31-ամյա տղամարդուն գտել են մահացած Հայկական ինքնություն ունեցող յուրաքանչյուր ոք պատասխանատու է մեր Հայրենիքի և ազգային անաղարտության պահպանման համար․ Մհեր ԱվետիսյանՀայոց ցեղասպանության ճանաչումը հայ ժողովրդի պատգամն է․ Մենուա Սողոմոնյան Գագիկ Ծառուկյանը հրատապ աջակցություն է հատկացրել լիբանանահայությանըԱդրբեջանցիները պետք է հետ գնան, պետք է դուրս գան․ Սյունիքի մարզպետ Անարժեք, անարժան մարդը, ով կյանքում «մի քար անգամ չի տաշել», չի ստեղծել մնայուն արժեք, չի կարող համընդհանուր բարիք բերել․ Աննա ԿոստանյանԱրմավիրում 77-ամյա տղամարդը փորձել է ինքնաuպանություն գործել Հայտնի են դպրոցականների ձմեռային արձակուրդների օրերը Յունիբանկն առաջարկում է բիզնեսի պարզեցված վարկավորում՝ առանց ձեռնարկությունների  ֆինանսական վերլուծությանՀայրենիքի հզորացման համար ազգային հարցերը պետք է լինեն ապակուսակցական. Գագիկ Ծառուկյան ՔՊ-ն կադրային հարցերի լուծման նոր մեթոդ է մշակում Անդրանիկ Քոչարյանը ձեռքը գցում է «ռուսական փրփուրներին» Հայաստանի «սորոսականները» արշավ են սկսել Դոնալդ Թրամփի դեմ Վրացական սադրանք. ինչպե՞ս խայթել Հայաստանին Արևմուտքի հրահանգով Երևան մոլում բացվել է Ամիօ բանկի ժամանակավոր տաղավարը Վերին Լարսը փակվել է կցորդիչով բեռնատարների համար Եվրոպական խորհրդարանի 52 պատգամավորներ պահանջում են հայ գերիների ազատ արձակում․ «ՀայաՔվե» ԶՊՄԿ-ի վճարած հարկերը նախորդ տարվա համեմատ աճել են 31.3 միլիարդով. Պապոյան Չեչնիայում գործարկվել է Ռուսաստանում առաջին արևին հետևման համակարգով արևային էլեկտրակայանը Հետընտրական դասեր՝ մոլդովական ու վրացական «սուսով». «Փաստ» Ապագա ընտրություններում հաղթող ուժերը․ Վահե ՀովհաննիսյանՀակասությունների, դիմադրությունների և «համագործակցության» տարածաշրջանային լաբիրինթոսը. «Փաստ» ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների գլոբալ ազդեցությունը. «Փաստ» «Քաղաքական առումով կապիտուլյանտական դիրքորոշում ունեն, իրենց համար չկա արժեք, որը չի կարելի հանձնել հանուն իշխանության». «Փաստ» Զբոսաշրջիկների հոսքի նվազման իրական պատճառներն առավել խորքային են. «Փաստ» Պատգամավորները չեն միջամտել. «Փաստ» Հայ պատանի թավջութակահարի տպավորիչ ելույթը Չինաստանի ազգային օպերային թատրոնում. «Փաստ» Ներթիմային նոր զարգացումներ. «Փաստ» Մենք քաղաքական «տանիք» փնտրելու կարիք չունենք. «Սպայկայի» տնօրենը մեկնաբանել է տարածվող լուրերը. «Փաստ» Անգերազանցելի ցինիզմ. «Փաստ» Առաջարկի ընդունումը կարող է կանխել մեր հայրենակիցների հավելյալ աղքատացումը․ «Հայաստանը ես եմ»-ի՝ պահանջը «Հայաստան-Արցախ» համահայկական երիտասարդական միության խաղային լիգայի շրջանակներում կազմակերպված ֆուտզալի առաջնությունում հաղթած թիմն Արցախից էրԱրարատԲանկը նախաձեռնեց պանելային քննարկում՝ ԱԲ-ի և առաջնորդության թեմայովԼավ հիշում եք, որ «հեղափոխության» առաջին ամիսներին, երբ մարդկանց մոտ էյֆորիկ վիճակները շատ բարձր էր, խոստանում էին ամեն գնով հասնել բուհերի ապաքաղաքական վիճակի Լրատվամիջոցը հերքել է «Ալեն Սիմոնյանի քավորին իշխանությունն օգնում է, բնությունը՝ խանգարում. Ծաղկաձորի «Պալլադան» խնդիրներ ունի» վերնագրով հոդվածը. բնակելի թաղամասը ընդերքի խնդիր չունի«Երաժշտություն հանուն ապագայի» hիմնադրամի թավջութակահար Մարի Հակոբյանի ելույթով Չինաստանում մեկնարկեց Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային մրցույթը Լիբանանի հայ համայնքը Գագիկ Ծառուկյանի ուշադրության առանցքումUcom-ի աշխատակիցները մասնակցել են Վայոց Ձորում անտառի վերականգման աշխատանքին Ցեղասպանության ճանաչումը մեզ համար անվտանգային նշանակություն ունի. Արմեն Մանվելյան Կենսունակությունը կորցրած ծառերի փոխարեն՝ առավել արժեքավոր և երկարակյաց ծառերԿԽՄԿ աշխատակիցները հերթական անգամ տեսակցել են Բաքվում պահվող հայ գերիներինԱռաջին արևային էլեկտրակայանը տիեզերքում կգործարկվի 2030 թվականին