Ուսուցիչների պարտադիր ատեստավորումը ձևական բնու՞յթ է կրում․ ահազանգ կոռուպցիոն ռիսկերի մասին
ՀասարակությունՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Թեև կրթության ոլորտի պատասխանատուները պնդում են, որ վերահսկում են Հայաստանում ուսուցիչների պարտադիր ատեստավորման գործընթացը, իրական պատկերը շարունակում է մտահոգիչ մնալ։ Օրերս NEWS.am-ն ահազանգ ստացավ, որ ՀՖԿՍՊԻ-ում պարտադիր ատեստավորում անցած «ֆիզկուլտուրա» առարկայի ուսուցիչներից շատերը չեն համապատասխանում առկա չափանիշներին, սակայն ստանում են համապատասխան վկայականներն ու առանց կատարելագործելու իրենց գիտելիքներն ու հմտությունները, շարունակում են դասավանդել հանրակրթական դպրոցներում։ Որոշներն էլ, իբրև առանց դասերին հաճախելու, փորձում են անօրինական եղանակով սերտիֆիկատներ ստանալ։ Ազազանգի հետքերով NEWS.am-ը կապ հաստատեց ՀՖԿՍՊԻ նախապատրաստական, լրացուցիչ և շարունակական կրթության բաժնի պետ Կարինե Հակոբյանի հետ։ Վերջինս նշեց, որ նախկինում ուսուցիչների վերապատրաստման գործընթացն իրականցրել է բուհի ՖԴՏ և մեթոդիկայի և ադապտիվ ֆիզիկական կուլտուրայի ամբիոնը, սակայն լրացուցիչ կրթության բաժնի ստեցծումից հետո գործընթացը վերահսկում ենք արդեն իսկ մենք։ «Այս տարի մենք ենք համակարգել վերապատրաստումը։ Նախարարության հաստատած մոդուլին համապատասխան հնարավորինս թափանցիկ իրականացրել ենք գործընթացը՝ էլեկտրոնային եղանակով հայտերն ընդունելուց, փաստաթղթերը հավաքագրելուց մինչև թեստերի ստուգում, ամենօրյա այցելություններ քննասենյակներ և այլն»,-հայտնեց Հակոբյանը։ Խոսելով գործընթացում առկա հնարավոր անօրինական երևույթների, այդ թվում կոռուպցիոն ռիսկերի մասին, բուհի ներկայացուցիչը նշեց, որ ինքը նույնպես նման մտահոգություններ լսել է։ «Ամռանն իրականացված վերապատրաստման գործընթացի վերջնական փուլում ուսուցիչներից տեղեկություններ ստացա, որ մի խումբ այլ ուսուցիչներ որոշել են «շնորհակալություն» հայտնել իրենց խմբի ղեկավարին, ինչին ես կտրուկ արձագանքեցի և խիստ զգուշացրեցի՝ դադարեցնել այդ գործընթացը, նշելով, որ այն պատիվ չի բերում ոչ՛ մեր բուհին, ո՛չ խմբի ղեկավար Արտակ Ստեփանյանին և ոչ էլ առավել ևս՝ ուսուցիչերին։ Նման գործընթացում ներգրավված յուրաքանչյուր դասախոս կատարում է իր աշխատանքը, որի համար վճարվում է, հավելյալ որևէ տեսակի «շնորհակալության» կարիք չկա և որ նման երևութների բացահայտման դեպքում, անմիջապես այդ մասին կտեղեկացնեմ իրենց դպրոցների տնօրեններին: Թափանցիկ և շիտակ աշխատանքը մեր բուհի վերջին 4 տարիների գլխավոր սկզբունքն է,- ասաց մեր զրուցակիցը՝ հույս հայտնելով, որ ուսուցիչներն ի վերջո կգիտակցեն, որ նման մեթոդներով չի կարելի հասնել արդյունքի։
Խնդրի առնչությամբ NEWS.am-ը զրուցեց նաև բուհի ՖԴՏ և մեթոդիկայի ամբիոնի վարիչ Արտակ Ստեփանյանի հետ։ Վերջինս նշեց, որ հուլիս-օգոստոսին բուհում պարտադիր ատեստավորմանը մասնակցել է 47 ուսուցիչ, որոնցից շատերը նաև գործող մարզիչներ են։
«Այս տարի գործընթացը համընկավ Համահայկական խաղերի և արձակուրդների հետ, դրա համար էլ մասնակիցների թիվը նախորդ տարիների համեմատ քիչ է և դրանով պայմանավորված եղել են նաև բացականեր։ Այն ուսուցիչները, որոնք դասերին չեն հաճախել կամ հետազոտական աշխատանք չեն կատարել, պարզ է որ չեն կարող ստանալ վկայական»,-նշեց Ստեփանյանը։ Անդրադառնալով հնարավոր կոռուպցիոն ռիսկերին, բուհի ներկայացուցիչն ասաց։
«Վերապատրաստման յուրաքանչյուր օրն ամփոփվում և ֆիքսվում է ստորագրությամբ։ Եթե մի ուսուցչի հետ կապված որևէ մեկը ցանկանա «լավություն անել», մի ամբողջ դասախոսական թիմ կամ վարչական մարմին այդ մասին կտեղեկանա։ Վերապատրաստվող բոլոր ուսուցիչներն այս բուհն են ավարտել և չեմ կարծում, թե որևէ մեկն անխելք կգտնվի և նման առաջարկ կանի»։
Արտակ Ստեփանյանի խոսքով՝ ՀՖԿՍՊԻ-ն Հայաստանում վերապատրաստում իրականացնող միակ կազմակերպությունն է, որտեղ ուսուցիչների հետ բազմապրոֆիլ մասնագիտական թիմ է աշխատում՝ շուրջ 22 դասախոս տարբեր մասնագիտություններից (վոլեյբոլ, ֆուտբոլ և այլն)։
«Եթե մեզ համար առաջնային լիներ ֆինանսական կողմը, մենք երկու հոգով կիրականացնեինք ամբողջ գործընթացը, սակայն մեզ համար կարևոր է որակը և բուհի հեղինակությունը, ինչի համար տարբեր մասնագետների ենք ներգրավվել»,-եզրափակեց Ստեփանյանը։
Նշենք, որ վերապատրաստման կարգի համաձայն՝ ուսումնական հաստատության՝ հերթական ատեստավորման ենթակա ուսուցչի վերապատրաստումը պարտադիր է և անցկացվում է տնօրենի կողմից հաստատված՝ ուսուցչի հերթական ատեստավորման ժամանակացույցին համապատասխան։ Պարտադիր ատեստավորման արդյունքում որոշվում է ուսուցչի համապատասխանությունը զբաղեցրած պաշտոնին։ «Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոնն» (ԹԻՀԿ) այս տարվա մարտին հրապարակել էր Հայաստանում ուսուցիչների ատեստավորման և վերապատրաստման մոնիտորինգի արդյունքները՝ համաձայն որի՝ ուսուցիչների պարտադիր վերապատրաստման և ատեստավորման գործընթացների վերահսկման և գնահատման մեխանիզմներում առկա են մի շարք բացեր, որոնք հանգեցնում են կոռուպցիոն ռիսկերի։ Ըստ ԹԻՀԿ զեկույցի՝ ատեստավորման և վերապատրաստման գործընթացները հաճախ կրում են ձևական բնույթ և չեն նպաստում ուսուցիչների մասնագիտական շարունակական զարգացմանը։