Հայերեն
Սաուդյան Արաբիայի գահաժառանգն Իսրայելին մեղադրել է Գազայում «կոլեկտիվ ցեղասպանության» համար և պաշտպանել Իրանը Զինվորին բանակից ազատելու դիմաց 13․000 դոլար․ 8 անձ դատարանի առաջ է Ժամկետային զինծառայողին գտել են կարգապահական զորամասում՝ կախված վիճակում Հայտնի է մահացած զինծառայողի ինքնությունը Հայաստանը կրկին մեղադրվել է Արցախի՝ 30 տարվա «օկուպացիայի» ու հանքերը շահագործելու մեջ․ «Հայաքվե» Ալիևը ցեղասպանություն է գործել բնիկ հայերի նկատմամբ, COP29-ի մասնակիցներ, ամաչում ենք ձեր լռությունից. Լեմկինի անվան Ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտ Ուշադրություն․ երթևեկություն է դադարեցվելու «Պատիվ ունեմ» և «Հայաստան» խմբակցությունները հայտարարություն են տարածել Ժամանակավորապես կդադարեցվի Հայաստան բնական գազի մատակարարումը «Զվարթնոց» օդանավակայանում հայտնաբերվել է ավիացիոն անվտանգության աշխատակցի դին Եվս մեկ ծանր գիշեր. ինչ է հայտնում ՌԴ ՊՆ Քաղաքացին մոտեցել է Ազգային ժողովի շենքին, սպառնացել բենզինը լցնել վրան ու պտուտակահանը մտցնել կոկորդը 

«Պետականակործան քաղաքականություն. այս մարդիկ աշխատում են ոչ թե Հայաստանի, այլ մեր թշնամիների տնտեսության զարգացման համար». «Փաստ»

Հասարակություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Կառավարությունը նախատեսում է ֆիզիկական անձանց համար ևս եկամուտների հայտարարագրման համակարգ ներդնել, որն ուժի մեջ կմտնի 2024 թվականից՝ 2023-ի եկամուտների համար։

Աուդիտորների պալատի նախագահ Նաիրի Սարգսյանի կարծիքով, ինչպես շատ այլ նախաձեռնություններ ու որոշումներ, սա ևս դժվար է բնութագրել զուտ տնտեսագիտական իրողությունների համատեքստում:

«Հերթական անմիտ, դիլետանտ նախաձեռնությունն է: Խոր համոզմունք ունեմ, որ նաև ստացված ինչ-որ դրամաշնորհից պարտադրված լուծում է: Եկամուտները համատարած հայտարարագրել երկրում, որի բնակչության կեսից ավելին աղքատ է, անամոթություն է: Նախաձեռնության հիմքում որևէ հիմնավորվածություն չկա: Հայաստանի նման երկրում նման բան չի կարելի անել:

Այդ համակարգը հնարավոր է ներդնել այն դեպքում, երբ ՀՀ-ում գործազրկությունը՝ 3 տոկոս, աղքատության մակարդակը՝ 2 տոկոս կլինի: Եկամուտների հայտարարագրման ներդրումը վնասելու է բոլորին, հանգեցնելու է գնաճի, լրացուցիչ հարկերի առաջացման: Նախ՝ սկզբից հայտարարում են, թե միայն եկամուտների հայտարարագրում են իրականացնում, որ բոլորի եկամուտները վերահսկելի պահեն: Այնուհետև իրենց կողմից անցանկալի մարդկանց անընդհատ «խփելու» զենք է դառնալու՝ տուգանելու իմաստով»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Ն. Սարգսյանը:

Բերելով օրավարձով աշխատողների օրինակը՝ մեր զրուցակիցը նշեց. «Օրինակ՝ մարդն անասնապահությամբ է զբաղվում, որին կթվոր է հարկավոր ու օրը 3000 դրամով իր մոտ աշխատանքի է հրավիրում համագյուղացուն: Ու այս մարդը պետք է հայտարարագրի իր եկամուտը: Բնականաբար, ինքը չի կարող և պետք է դիմի մասնագետներին, լրացուցիչ գումար ծախսի: Բացի այդ, դժվար է լինելու հիշել, թե որտեղից է յուրաքանչյուր եկամուտը: Այսինքն, ցանկացած մարդ պետք է իր համար առանձին հաշվապահություն վարի: Իրականում դա միայն մասնագետը կարող է անել, նույնիսկ պատգամավորները պետք է մասնագետի դիմեն եկամուտը հայտարարագրելու համար: Այս համատեքստում ևս նախաձեռնությունը հիմարություն է, ինչպե՞ս կարող է հասարակ քաղաքացին հայտարարագիր լրացնել ու ներկայացնել»:

Մեր զրուցակցի դիտարկմամբ, եթե համակարգը ներդրվի, կրկին ահռելի գնաճի է հանգեցնելու. «Այսինքն, եթե լրացուցիչ հարկեր են գանձվելու, մարդկանց տնօրինվող եկամուտները նվազելու են, բնականաբար, նրանք աշխատանքի վարձատրության համար շատ ավելի բարձր գին են սահմանելու. սա մուլտիպլիկատիվ էֆեկտ է տալու գնաճի տեսանկյունից: Այս պահին առանց այդ էլ չզսպվող գնաճը էլ ավելի է բարձրանալու: Այս նախաձեռնությունը հարվածելու է նաև Հայաստանի ներդրումային գրավչությանը: Մեր երկիրն այսօր չի փայլում իր անվտանգության, քաղաքական կայունության, նաև դրամավարկային կայունության առումով: Շատ դժվար է ներդրողներին ներգրավել ու նույնիսկ սփյուռքահայության հայրենադարձություն կազմակերպել: Սրանք մեր գերխնդիրներն են, բայց պատրաստվում ենք ընդունել օրենք, որով էլ ավելի ենք վնասելու հայրենադարձությանը, ներդրումների ներգրավմանը: Միգուցե այս օրենքը կարճաժամկետում ծառայի ինչ-որ մեկի գրպանին, ինչ-ինչ այլ նպատակների կամ որոշակի խմբակի շահին, բայց երկրի համար կործանարար է: Սա նշանակում է նոր «ական» դնել երկրի տակ»:

Անդրադառնալով կառավարության ներկայացուցիչների այն դիտարկումներին, թե նպատակը կրկին թափանցիկություն ապահովելն է, ստվերը կրճատելը, Նաիրի Սարգսյանը նշեց, որ պետք չէ հավատալ այս միֆերին: «Անամոթաբար ստում են: Հիշենք, երբ պրոգրեսիվ եկամտային հարկի համակարգից անցում էին կատարում համահարթեցված տարբերակին, այդ ժամանակ ասում էին՝ իբրև թե բարձր հարկադրույքները նվազեցնում են, որ կազմակերպությունները հայտարարագրեն ֆիզիկական անձանց եկամուտները: Այդպիսով, ակնկալում էին ավելի շատ հարկ հավաքել: Արդյունքում սոցիալապես բարձր կարգավիճակ, ավելի շատ եկամուտներ ունեցող անձանց ավելի հարստացրին, իսկ եկամտային հարկը վերջին 4 տարում տարեկան 2 տոկոսից չի աճել: Այսինքն, ոչինչ տեղի չունեցավ, բայց աղքատն ավելի աղքատացավ: Պետք չէ հավատալ այս մարդկանց, թե ստվեր են բերում դաշտ»,-ասաց նա՝ շեշտելով, որ Հայաստանի տնտեսության բարելավման համար ստվերի խնդիրը վերջին դիրքերում է:

«Մենք Հայաստանում ոչ թե ստվերի, այլ տնտեսական ռեֆորմների, տնտեսական քաղաքականության մշակման խնդիր ունենք: Եթե սա չի իրականացվում և փոխարենը կցկտուր, այստեղից ու այնտեղից ինչ-որ բառեր լսելով, գրանտներ ստանալով մի քանի հիմար քայլեր են արվում, դեռ չի նշանակում, թե ստվերը դաշտ է բերվել: Կամ՝ ո՞վ է գնահատել՝ այդ ստվերն ի՞նչ արդյունք ունի: 4 տարի է՝ ասում են՝ թալանել են, դրա համար էլ ստվեր է եղել, թալանել են, դրա համար էլ բյուջե չի եղել: Եկեք նայենք, թե ազգային եկամուտն ինչքան է աճել: 2019-ից հետո մեկ անգամ 7 տոկոսով 2019-ին է աճել, հետո 7,4 տոկոսով անկում է ապրել, այնուհետև 5,4-ով բարձրացավ, իսկ այժմ 3 տոկոսից ավելի չի կանխատեսվում: Ստացվում է՝ ՀՀ ՀՆԱ-ն 4 տարում չի աճել, և սա էլ այն դեպքում, երբ իրենց ասած այդ թալանը վերացել է, ստվերը բերվել է սպիտակ դաշտ: Ի՞նչ «լոլո»-ների մասին է խոսքը»:

Նաիրի Սարգսյանը վերոնշյալ «ականի» տրամաբանության մեջ է դիտարկում նաև անկանխիկ վճարումների անցնելու օրենսդրական փոփոխությունները:

Հիշեցնելով հուլիսի 1-ից ուժի մեջ մտնող օրենսդրական փոփոխությունների մասին՝ նա շեշտեց. «Այս ամենը միասին են դիտարկում՝ ամեն ինչ վերահսկելի դարձնելու տեսանկյունից: Սա նշանակում է հասարակությանը ամբողջությամբ մեկ բռի մեջ հավաքել: Հիմա, ինչ վերաբերում է անկանխիկին. գաղտնիք չէ, որ ամենահարուստները բանկերն են, ու ամենաբարձր շահույթը հենց բանկերն են ապահովում, ընդ որում՝ աղքատ բնակչության հաշվին: Բարձր տոկոսադրույքով սպառողական վարկեր են տրամադրում աղքատ բնակչությանը, ինչի արդյունքում հարստանում են՝ բանկերի դեքպում անընդհատ կապիտալի կուտակում է տեղի ունենում:

Հիմա ընդունվել է մի օրենք, որով բանկերին մոնոպոլ դիրք է տրվել, ու որոնցով բանկերին ավելի ենք հարստացնում: Սպասենք ևս 20 օր և կտեսնենք, թե հուլիսի 1-ից բանկերը կանխիկացումների ու փոխանցումների համար ինչ նոր սակագներ են սահմանելու: Վստահեցնում եմ, որ բանկից ֆիզիկական անձի հաշվից կանխիկացման վրա մեծ տոկոսադրույքներ են դնելու: Հիմա արտարժույթի կանխիկացման համար գործում է 3 տոկոս տոկոսադրույք: Սա այն երկրում, որն արտագնա աշխատանքի մեկնածների փոխանցումներից ավելի քան 1 մլրդ դոլար տրանսֆերտներ ունի: Ընտանիքներին գոյատևելու համար փոխանցված գումարներից արդեն իսկ 3 տոկոս պահում է կատարվում: Նույնը կատարվելու է դրամի դեպքում: Կազմակերպությունների փոխանցումների, կանխիկ առևտրի դեպքում մինչև անգամ 5 տոկոս բարձրացում է կանխատեսվում: Ստացվում է՝ ապրանքի գինը թանկացվում է 5 տոկոսով՝ չակերտավոր հարկ է սահմանվում, բայց հարկի հասցեատերը ոչ թե պետությունը, այլ բանկերն են: Մեծ հաշվով, օրենք է ընդունվում մի խումբ անձանց կամ բանկերի սեփականատերերին աղքատ բնակչության հաշվին ավելի հարստացնելու համար»:

Նրա խոսքով, այստեղ մեկ այլ չարիք էլ կա. «Մասնավորապես գյուղատնտեսները, տրանսպորտային միջոցներ վաճառողները «քցվելու են»: Կներեք, բայց միայն այս բառն է տիպիկ բնութագրում իրավիճակը: Ժամանակին վճարման հանձնարարագրերը որոշ ժուլիկներ կեղծում էին, գնում էին մարդկանց ասում՝ տեսեք, բանկից ձեր հաշվին արդեն փոխանցումը կատարվել է, մեկ աշխատանքային օրվա մեջ կնստի հաշվին, ապրանքը տվեք՝ գնանք: Ապրանքը տալիս էին, գնում, բնականաբար, հեռախոսն անջատում էին ու հետո կորում: Նրանց ոչ ոք այլևս չէր գտնում: Հիմա գյուղացին տանջանքով աճեցնելու է գյուղմթերքը, այն վաճառելու է ու գումարը չի ստանալու: Այս վտանգն էլ կա: Ընդհանուր առմամբ, նման աղետալի հետևանքների առաջ ենք կանգնելու»:

Մատնանշելով նաև այլ հնարավոր վտանգների մասին՝ Նաիրի Սարգսյանը նշեց, որ սխալ ճանապարհով ենք գնում: «Մինչև մարդկանց սոցիալական կարգավիճակը բարելավելու ռեֆորմներ չարվեն, նմանատիպ հիմարություններով զբաղվելու իրավունք պարզապես չունեն: Այս նախաձեռնությունները հնարավոր չէ բնութագրել կոռեկտության սահմաններում: Հնարավոր չէ ասել՝ սխալ են անում, կոնկրետ հիմարություն է: Հակիրճ բնութագրմամբ, ընդհանուր առմամբ, ես այսօր պետականակործան և Թուրքիայի տնտեսությունը զարգացնելու քաղաքականություն եմ տեսնում: Այս տեսանկյունից ուզում եմ մատնանշել դրամի արժևորման փաստը, ինչը բնական է ու նորմալ ռուս-ուկրաինական պատերազմի ֆոնին, նաև այն ֆոնին, երբ անընդհատ արտարժույթային մուտքեր են լինում ՀՀ: Մինչդեռ պետությունը, որն այստեղ կոնկրետ անելիք ուներ, իր անելիքը չի իրականացրել:

Ենթադրվում է, որ պետական միջամտություն է եղել, նաև սպեկուլ յացիա է տեղի ունենում, բայց դրամն այսքան արժևորելով՝ մենք Հայաստանից արտահանվող ապրանքների գներն անընդհատ ոչ մրցունակ ենք դարձնում աշխարհում, ընդ որում՝ նաև Հայաստանում այդ նույն ապրանքները օգտագործելու տեսանկյունից: Օրինակ՝ եթե մենք պետք է որոշակի արտադրանք թողարկենք Հայաստանում սպառելու համար, մեզ վրա բավականին թանկ կնստի, բայց նույն ապրանքի ներկրումը Թուրքիայից բավականին էժան կնստի: Բնականաբար, բիզնեսը, սպառողը էժանի հետևից է գնալու: Ներմուծված էժան թուրքական ապրանքն առնելու է, հայկական թանկ արտադրանքը չի կարողանալու, ինչը նորմալ է աղքատ բնակչության պարագայում: Երբ անհրաժեշտ տնտեսական ռեֆորմներ չեն իրականացվում,մի բան է մնում մտածել. այս մարդիկ աշխատում են ոչ թե ՀՀ տնտեսության, այլ մեր թշնամիների տնտեսության զարգացման համար»-եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ստեփանակերտում կյանքից հեռացած կնոջ մարմինը դեռ չի փոխանցվել Հայաստանին FAF-ը կոչ է անում չբոյկոտել հավաքականի առաջիկա խաղը Լեհաստանում ամերիկյան հակահրթիռային ռազմաբազա կբացվի. Կրեմլն արձագանքել է Հայաստանի երեխաներն ավելի շատ քաղցրավենիք են օգտագործում, քան աշխարհի 51 երկրում ՌԴ-ն դժգոհ էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքից. ՌԴ ԱԳՆ Երկրների միջև փոխանակվող հաշվետվությունը հասանելի կլինի նաևՀՀ-ի հարկային մարմնին.ՊԵԿ (տեսանյութ) Սաուդյան Արաբիայի գահաժառանգն Իսրայելին մեղադրել է Գազայում «կոլեկտիվ ցեղասպանության» համար և պաշտպանել Իրանը «Երբ «Ֆուլ հաուս»-ում Մարջան Ավետիսյանին առաջարկեցին Թամարայի դերում, ես դեմ էի». Գրիգոր Դանիելյանը՝ «Ֆուլ հաուս»-ի կոնֆլիկտների ու նախագծի շարունակության մասին«Մանչեսթեր Սիթի»-ի հետ պայմանագրի երկարաձգումն այժմ իմ առաջնահերթությունը չէ. Ռոդրի Արևմուտքը ցանկանում է Հրվ. Կովկասից դուրս մղել ՌԴ-ին, Իրանին և Թուրքիային. Մոսկվան պատրաստ է հայ և ադրբեջանցի գործընկերներին տրամադրել համակողմանի աջակցություն. ԶախարովաԶինվորին բանակից ազատելու դիմաց 13․000 դոլար․ 8 անձ դատարանի առաջ է Բայդենը Սպիտակ տանը կհանդիպի Թրամփի հետ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կոմիտեն ընդունել է նացիզմի հերոսացման դեմ պայքարի վերաբերյալ ՌԴ-ի բանաձեւը․ Մհեր ԱվետիսյանԱյս իշխանությունն ընտրությունները կազմակերպում է վարչական ռեսուրսի չարաշահմամբ. Արամ Պետրոսյան FAF-ի հայտարարությունը վաղվա խաղից առաջԱկբա բանկը և American Express-ն ընդլայնում են համագործակցությունը ՀայաստանումԺամկետային զինծառայողին գտել են կարգապահական զորամասում՝ կախված վիճակում Հայտնի է մահացած զինծառայողի ինքնությունը«Եվրասիա» ՀԿ-ն անցկացրեց «Չարենց և Գորկի. Գրական ճակատագրերը» պոեզիայի երեկոն Սյուզան Մարգարյանը անճանաչելի է դարձել. Երգչուհին ծերացել է. Բացառիկ հոլովակ Ucom-ի աջակցությամբ տեղի կունենա Silicon Mountains տեխնոլոգիական գագաթնաժողովը Ահաբեկչություն է կանխվել․ ձերբակալվել է 16-ամյա դեռահասՍևանի մի շարք հասցներում 1 օր ջուր չի լինի Կարևոր․ ճանապարհ է փակ լինելու Հայաստանը կրկին մեղադրվել է Արցախի՝ 30 տարվա «օկուպացիայի» ու հանքերը շահագործելու մեջ․ «Հայաքվե»Ալիևը ցեղասպանություն է գործել բնիկ հայերի նկատմամբ, COP29-ի մասնակիցներ, ամաչում ենք ձեր լռությունից. Լեմկինի անվան Ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտՔՊ-ն ձախողեց ռազմագերիների մասին հայտարարությունը Կոռուպցիա՝ փաշինյանական եղանակով Կրկնակի «մանդրաժ»՝ Փաշինյանի համար Բակուր Մելքոնյան. Հայաստանում բիզնեսը պետք է սերտորեն համագործակցի գիտության հետ Հնդկաստանը նոր ռեկորդ է սահմանել արևային վահանակների ներդրման առումով Ուշադրություն․ երթևեկություն է դադարեցվելու Երևանում «Mercedes»-ը վրաերթի է ենթարկել կին հետիոտնի, ով հետո մաhացել է «Պատիվ ունեմ» և «Հայաստան» խմբակցությունները հայտարարություն են տարածել Ժամանակավորապես կդադարեցվի Հայաստան բնական գազի մատակարարումը Մեր ժամանակներում ևս ծնվելու են հայորդիներ, ովքեր իրենց ուսերի վրա, իրենց կյանքի գնով փորձելու են փոխել այն դառը ճակատագիրը, որը բաժին է հասել մեր սերնդին․ Մհեր ԱվետիսյանԹրամփը հայտնել է՝ ինչ պաշտոն է զբաղեցնելու Իլոն Մասկը «Զվարթնոց» օդանավակայանում հայտնաբերվել է ավիացիոն անվտանգության աշխատակցի դինԵվս մեկ ծանր գիշեր. ինչ է հայտնում ՌԴ ՊՆ Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է. իրազեկում՝ ՀՀ ավտոճանապարհների մասին Քաղաքացին մոտեցել է Ազգային ժողովի շենքին, սպառնացել բենզինը լցնել վրան ու պտուտակահանը մտցնել կոկորդը Ցուրտ օդային հոսանքներ՝ Հայաստանում. ինչ եղանակ է կանխատեսում Գագիկ Սուրենյանը Կասպից ծովում երկրաշարժ է գրանցվել Արծվանիկի պոչամբարում բնապահպանական ծրագրեր են իրականացվում (տեսանյութ) Հաագայի դատարանը մերժեց Բաքվի ներկայացրած նախնական 2 առարկությունները ՝ Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի գործի շրջանակում․ «Հայաքվե»Ի՞նչ փոխարժեքներ են սահմանվել նոյեմբերի 13-ին Արարատ Միրզոյանը հանդիպել է Շվեդիայի խորհրդարանի խոսնակի հետ Ազնավուրին կրկնօրինակել է Խորեն Լևոնյանը. «Մսյո Ազնավուր» ֆիլմը կհայտնվի հայաստանյան կինովարձույթում Մինչև տարեվերջ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը կախված է Հայաստանից. Բայրամով Չինաստանում մեքենայի՝ ամբոխի մեջ մխրճվելու հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 35-ի