Վազգեն Թևանյանի հաջողության գաղտնիքը. ինչպես են փոքր քաղաքում դաստիարակում չեմպիոնների
ՍպորտԱզատ ոճի ըմբշամարտիկ Վազգեն Թևանյանը Տոկիո-2020-ի մրցագորգ դուրս կգա օգոստոսի 6-ին՝ Երևանի ժամանակով 11:30-ից:
Վազգեն Թևանյանը 2015թ․ պատանիների Եվրոպայի չեմպիոն է, 2018թ․ երիտասարդների Եվրոպայի չեմպիոն, երիտասարդների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր։ 2019-ին նվաճել է մինչև 23 տարեկանների Եվրոպայի չեմպիոնի կոչումը։ 2020-ին կորոնավիրուսի համաճարակի պատճառով հետաձգված մեծահասակների աշխարհի առաջնությանը փոխարինած աշխարհի անհատական գավաթի խաղարկությունում նվաճելով ոսկե մեդալ՝ նա փաստացի իր քաշային կարգում դարձել է աշխարհում ուժեղագույնը: Բուդապեշտում տեղի ունեցած ըմբշամարտի օլիմպիական վարկանիշային մրցաշարում Վազգեն Թևանյանը եզրափակչում 9-0 հաշվով ջախջախեց ադրբեջանցի Հաջի Ալիևին։
Ո՞րն է Տոկիոյի 32-րդ ամառային Օլիմպիական խաղերում մասնակցության իրավունք նվաճած 21-ամյա Վազգեն Թևանյանի հաջողության գաղտնիքը։ Յուրաքանչյուր մարզիկի հաջողության պատմությունը, բնականաբար, սկսվում է մարզադպրոցից և մարզիչներից, ում ղեկավարությամբ նա մարզվում ու սովորում է։
Վազգեն Թևանյանի կենսագրությունը մի պատմություն է այն մասին, թե ինչպես են Հայաստանի փոքր քաղաքում դաստիարակում չեմպիոնների։
Վազգենն Արտաշատի Ռազմիկ Գոլեցյանի անվան օլիմպիական հերթափոխի մարզադպրոցի սան է, որտեղ մարզվելու են գալիս Արտաշատից և հարակից բնակավայրերից։ Ինչպես շատ երեխաներ, Վազգեն Թևանյանը նույնպես իր սպորտային կարիերան սկսել է այստեղ՝ դառնալով միջազգային տարբեր մրցաշարերի չեմպիոն։
«Միշտ սիրել եմ սպորտը։ Ծանոթ ընկերներ ունեի, որ խորհուրդ տվեցին զբաղվել ըմբշամարտով։ Ես այլ քաղաքում էի ապրում, այնպես որ՝ ստիպված էի ամեն օր գնալ Արտաշատ՝ հիմնականում ավտոբուսով, երբեմն՝ տաքսիով։ Արդյունքներից դատելով՝ իզուր չէր, որ խորհուրդ տվեցին զբաղվել ըմբշամարտով»,- պատմում է Վազգեն Թևանյանը։
Վազգենին համեմատում են նույն դպրոցի մեկ այլ սան, լեգենդար ըմբիշ Արայիկ Գևորգյանի հետ, որը նույնպես ապրում էր Արտաշատից ոչ հեռու, հաղթել է պատանեկան և երիտասարդական բազմաթիվ առաջնություններում, դարձել է աշխարհի եռակի չեմպիոն, ոսկե մեդալներ է շահել Եվրոպայի առաջնություններում։ Արայիկին մարզում էր Ռազմիկ Գոլեցյանը։ Այժմ հոր մարզչական գործը շարունակում է նրա որդին՝ Ռաֆիկ Գոլեցյանը, հաղթողի պատվանդանին հասցնելով բազմաթիվ սպորտսմենների։
Այժմ Արտաշատի մարզադպրոցում պարապում է ավելի քան 200 մարզիկ, և դա հսկայական ծանրաբեռնվածություն է 5-6 մարզիչների համար, որոնք շատ դեպքերում աշխատում են բացառապես էնտուզիազմի հիման վրա։ Մարզիկները խոստովանում են՝ Արտաշատի դպրոցը հրաշալի վայր է ըմբշամարտով զբաղվելու համար. կան բոլոր հնարավորությունները, մեծ մարզասրահ և այլն։ Ռաֆիկ Գոլեցյանի, Վարդան Գյուրջյանի, Սերյոժա Բարխուդարյանի և Վաչիկ Խաչատրյանի աշխատանքը ոչ միայն տվել է արդյունք, այլև նոր շունչ Հայաստանում ազատ ոճի ըմբշամարտին։
Արտաշատի մարզադպրոցում հատուկ ուշադրություն են դարձնում կրտսեր սերնդի ըմբիշներին։ Փոքր տարիքից նրանց մեջ դրվում է հաղթողի հոգեբանություն։ Գործում է ապագա չեմպիոնների պատրաստման մի ամբողջ համակարգ, որը տալիս է հսկայական արդյունքներ։ Դպրոցի արդյունքները չեն սահմանափակվում միայն Վազգենի հաջողություններով։ Տարբեր տարիների Եվրոպայի և աշխարհի առաջնություններում մեդալներ են վաստակել էմին Գևորգյանը, Նարեկ Հովհաննիսյանը, Արման Անդրեասյանը, Գենիկ Ասատրյանը, Գեղամ Գալստյանը, Հրաչյա Մարգարյանը, Սարգիս Բեգոյանը, Լևիկ Միքայելյանը, Հայկ Գասպարյանը, Նարեկ Գրիգորյանը, Անուշավան Բարսեղյանը, Սաշա Պետրոսյանը, Արայիկ Այվազյանը։ Այս տարվա առաջին կիսամյակում ըմբշամարտի Եվրոպայի առաջնություններ են անցկացվել բոլոր տարիքային խմբերում, և բոլոր տարիքային կատեգորիաներում էլ մարզադպրոցի սաներն արժանացել են մեդալների (ցավոք, ոչ ոսկի), ինչը մեծ արդյունք է 25000 բնակչություն ունեցող համայնքի համար։ Աշխարհում նման ցուցանիշ ունեցող դպրոցները եզակի են։
«ՀՀ և ՀԽՍՀ սպորտի պատմության մեջ ազատ ոճի ըմբշամարտում օլիմպիական չեմպիոններ չենք ունեցել։ Մեր երազանքը Հայաստանին այս մարզաձևում օլիմպիական չեմպիոն պարգևելն է, և Շահեն Մելիքյանի (Շահեն Մելիքյան՝ իրավաբան, ում պապը Հայաստանի վաստակավոր մարզիչ Կարպուշ Մելիքյանն է, որի ջանքերով Արտաշատում հիմնադրվել է ըմբշամարտի սեկցիան) հետ մեր համատեղ աշխատանքն այս նպատակին է ուղղված»,- ասում է Արտաշատի օլիմպիական հերթափոխի մարզադպրոցի տնօրեն, ՀՀ վաստակավոր մարզիչ, Վազգեն Թևանյանի անձնական մարզիչ Ռաֆիկ Գոլեցյանը։
Եվ որպես վերջաբան մեջբերենք այսօր օլիմպիական խաղերին պատրաստվող Վազգեն Թևանյանի խոսքերն իր հարազատ դպրոցի մասին, ինչը շատ լավ բնութագրում է մարզադպրոցի հաջողության կոնցեպտը. «Մենք հրաշալի դպրոց ունենք՝ լավագույն դպրոցներից մեկը, որտեղ մարզիչները նախ սովորեցնում են լինել լավ մարդ և հետո միայն՝ լավ մարզիկ։ Երկրորդն առանց առաջինի անհնար է»։
Արփի Գաբրիելյան