Русский
Пресс-конференция премьер-министра Армении Никола Пашиняна Депутат Артур Саркисян арестован на два месяца Пашинян в Абу-Даби встретится с Алиевым Meta удалила рекламу эскорт-услуг с Instagram, но Telegram продолжает их продвигать В парламенте Армении проходит тайное голосование по лишению оппозиционеров неприкосновенности Генсек НАТО предупредил о возможной Третьей мировой: Китай может напасть на Тайвань, а Россия — на страны НАТО В Ереване началось шествие в защиту бизнесмена Самвела Карапетяна Предприниматель Самвел Карапетян останется под арестом Кому адресованы «европейские» месседжи, и на что готов Пашинян? «Паст» Депутат парламента Армении: Как можно скорее нужно сменить в Армении власть – иначе цена для народа будет расти IDBank в Homplex Mall: открытие нового филиала Парламент Армении в первом чтении одобрил ряд поправок к действующим законам 

«Արևելահայության ժողովրդագրությունը XVII–XVIII դարերում և հայոց զորքի թվակազմը 1720-ական թվականներին». ընթերցողին ներկայացվեց Արմեն Այվազյանի բացառիկ աշխատությունը (լուսանկարներ)

Культура

«Արևելահայության ժողովրդագրությունը XVII–XVIII դարերում և հայոց զորքի թվակազմը 1720-ական թվականներին»։ Ահա այսպես է կոչվում պատմաբան, քաղաքագիտության դոկտոր Արմեն Այվազյանի նոր գիտական երկը, որի շրջանակում սեպտեմբերի 13-ին Արևահովիտ հարթակը հյուրընկալել էր անվանի գիտնականին։ Այվազյանի՝ ծանրակշիռ հետազոտություններ պարունակող աշխատությունը նոր լույս է սփռում մեր պատմության այդ ժամանակաշրջանի քիչ հայտնի էջերի վրա, ներկայացնում փաստական ու գիտականորեն հիմնավորված տվյալներ Արևելյան Հայաստանի ժողովրդագրական պատկերի, բնակչության ու զորքերի թվաքանակի, միգրացիոն շարժերի, արտագաղթի, բռնի տեղահանությունների և հայերի կոտորածների մասին։

«Թեպետ գիրքն այս ամռանն է տպագրվել, բայց սա առաջին հանդիպում-զրույցն է։ Այս աշխատության վրա երկար եմ աշխատել՝ շուրջ 33 տարի․ 1989 թ․ մի հոդված գրեցի Սյունիքում և Արցախում հայկական զորքի թվաքանակի վերաբերյալ, սակայն ձեռնպահ մնացի այն հրապարակելուց, որովհետև զգում էի, որ ինչ-որ բան անավարտ է։ Հաջորդող տարիներին արդեն սկսեցի նորանոր տեղեկություններ հավաքել շարադրվելիք թեմայի մասին»,-անդրադառնալով գրքի նախապատմությանը նշեց Արմեն Այվազյանը։

Նրա խոսքով, գիրքը առաջին համալիր վերլուծությունն է, որ ներկայացնում է Արևելյան Հայաստանի, Սևֆյան Իրանում և ամբողջ Անդրկովկասում ապրող հայերի ժողովրդագրական վիճակագրությունը և դրանից արտածվող հայկական զորքերի թվակազմը։

«Նախ, անհրաժեշտ էր ստեղծել պատմաժողովրդագրական տեղեկությունների մի հարուստ շտեմարան, ուսումնասիրել բազմաթիվ, բազմաբնույթ և բազմալեզու աղբյուրներ, համադրել փաստերը, գնահատել յուրաքանչյուրի արժանահավատությունը»,-ընդգծեց պատմաբանը՝ նշելով, որ նույնիսկ մեր օրերում ճշգրիտ թվեր չկան ոչ միայն հայության ամբողջական քանակի, այլև նույնիսկ ՀՀ-ի ազգաբնակչության թվի մասին։

Մինչդեռ պատմաժողովրդագրական վիճակագրությունը, ըստ բանախոսի, կարևոր հիմք է ծառայում՝ հասկանալու համար հայոց պատմության մեջ մութ մնացած շատ հարցերը, ժողովրդի բովանդակ ներուժը, տնտեսությունը, ազատագրական շարժումները, մշակույթի զարգացումը և այլն։

«Աշխատության մեջ հատուկ ուշադրություն է դարձվել հայերի բռնի տեղահանություններին, կոտորածներին, ինչպես նաև էթնիկականա գործընթացներին, հատկապես զանգվածային մահմեդականացման (այսպես կոչված «թուրքացման») երևույթին։ Այն հայերը, ովքեր բռնի կամ կամովին ընդունում էին մահմեդականություն, փոխում էին նաև իրենց ազգային ինքնությունը։ Ժամանակին ոչ բռնի կերպով իսլամացած հայերին և Սեֆյան Իրանում, և Օսմանյան կայսրությունում տրվում էին լայն արտոնություններ, իրականացվում էին որոշակի միջոցառումներ՝ ազգականների սեփականության իրավահաջորդ ճանաչելուց մինչև աշխատանքային և այլ կարգի նպաստավոր պայմանների տրամադրումը»,-ասաց Արմեն Այվազյանը։

Գրքի երկրորդ՝ առավել փոքր հատվածը, պատմաբանի ներկայացմամբ, մանրազնին կերպով վերլուծում և ճշտում է Սյունիքում և Արցախում 1720-ականներին հայոց զորքի թվաքանակի մասին առկա տվյալները, որոնք գրքում պատկերված են նաև աղյուսակների տեսքով՝ ըստ հայկական նահանգների, գավառների և գավառակների։

Բանախոսը ուշագրավ պատմական զուգահեռներ անցկացրեց և նշեց, որ Դավիթ Բեկը ուղիղ 300 տարի առաջ՝ հենց սեպտեմբեր ամսին մտավ Հայաստան․

«Դավիթ Բեկի օրոք ևս ցավալի կորուստներ են եղել, սակայն դրանցից նա և նրա զինակիցները չեն հուսահատվել, չեն ընկճվել, ընդհակառակը՝ հետագայում ամրապնդել են դիրքերը Սիսիանում, Գորիսում, Կապանում և Մեղրիու թշնամուն ջախջախիչ հարվածներ են հասցրել»։ 

Արմեն Այվազյանի «Արևելահայության ժողովրդագրությունը XVII–XVIII դարերում և հայոց զորքի թվակազմը 1720-ական թվականներին» աշխատությունն, ըստ էության, հանրագիտարանային կարգի աշխատություն է։ Հանդիպման մասնակիցների համահավաք կարծիքն այսպիսին էր։ Բանախոսը հարցուպատասխանի միջոցով կարողացավ որոշակի տեղեկություններ հաղորդել ինչպես գրքում տեղ գտած, այնպես էլ՝ հայ ժողովրդի պատմության կարևոր անցքերի մասին՝ գիտականորեն հերքելով հայերի մասին ադրբեջանաթուրքական կեղծ թեզերը՝ տարածքների պատկանելության, մշակութային, կրոնական ժառանգության և այլնի վերաբերյալ։

Միանշանակ է, որ այսպիսի բացառիկ աշխատությունները մեր ոչ հեշտ ժամանակներում Հայաստանի համար կարող են դառնալ ուղենշային, հայեցակարգային գործիք՝ մեզ պատուհասած փորձություններին ու անվտանգային սպառնալիքներին դիմակայելու և դրանց արդյունավետորեն հակազդելու տեսակետից։

Այս իմաստով, «Արևելահայության ժողովրդագրությունը XVII–XVIII դարերում և հայոց զորքի թվակազմը 1720-ական թվականներին» աշխատության նշանակությունն առավել մեծ է, և կարևոր է, որ այն ակադեմիական շրջանակներից բացի՝ ներկայացվի նաև լայն հանրությանը։

Արա Ալոյան

Нет описания.

 

Нет описания.
Нет описания.
 
 
 
Etihad Airways запустит прямой рейс из ОАЭ в АрмениюАронян за победу в турнире Freestyle Chess Grand Slam в Лас-Вегасе получил $200 000И.о. управляющего ЭСА «пока» не намерен прибегать к массовым увольнениямАмериабанк удостоился награды Euromoney за превосходство как лучший банк в Армении в 2025 г. Праздничное обращение Р.Н. Худолия ко Дню горняка и металлурга Когда грамотная, умная, организованная речь - уже «нелепость»: «Паст»Почему вопрос «Veolia Water» не входит в круг интересов Пашиняна? «Паст»ЕС финансирует антироссийскую внешнюю политику Пашиняна: «Паст»The Times: Китай может организовать встречу Трампа и Путина Казинян: Власть не гарантирует, что тариф на электроэнергию как минимум на 2 года не вырастетКонституция, коридор, «национализация» «Элсетей Армении» началась I «Итоги дня» I 17.07.2025Forbes: Реализация проекта коридора через Армению может задержаться на 12–18 месяцевФонд «Ташир» подал в суд на мэрию ЕреванаРоманос Петросян назначен временным управляющим «Электросетями Армении»Авиакомпании «Аэрофлот» и «Россия» получили разрешения на регулярные рейсы в ГюмриПрием онлайн-платежей через Apple Pay уже доступен для vPOS клиентов АмериабанкаВ Ереване проходит церемония открытия памятника Шарлю АзнавуруЛевон Аронян обыграл Хикару Накамуру и вышел в полуфиналСохбани: Иран приветствует процесс нормализации отношений Армении с другими странамиОн хочет стереть всё, что хоть как-то связано с Арцахом: «Паст»Будет ли на сегодняшнем судебном заседании рассматриваться вопрос об изменении меры пресечения в отношении матери восьмимесячного ребёнка? «Паст»Когда правосудие и правоохранительная система превращаются в политический инструмент: «Паст»Новый стратегический проект в Гегаркунике: о каких мощностях идет речь? «Паст»Почему противник продолжает сохранять напряженность на границе? «Паст»«Третья сила» в Армении: есть ли альтернатива? «Паст»Израиль пригрозил новыми ударами по Сирии ради защиты друзовПианистка Ева Геворгян сыграла три концерта в Сиднейской ОпереАбоненты Ucom всё активнее используют интернет в роумингеЕреван – в числе лучших направлений для летних командировок россиянПашинян: Сейчас наше предложение о делегировании полномочий не обсуждаетсяЗдание постоянного представительства Нагорного Карабаха в Ереване требуют вернутьПремьер-министр: Государство должно взять на себя управление компанией «Электрические сети Армении»Пресс-конференция премьер-министра Армении Никола ПашинянаСоюз армян России намерен провести международную конференцию в защиту Армянской церквиАбоненты Ucom всё активнее используют интернет в роумингеАрман Царукян высказался о следующем бое«Жоховурд»: Власти Армении за закрытыми дверями обсудили вопрос о возможном предоставлении дороги через СюникIdram — участник Tech Week 2025Людей запугивают, заставляя подавать декларацию, но это не работает: «Паст»Практика «добивания» над армянами Арцаха: «Паст»«Роскошные» цифры: что и сколько «крупица за крупицей» вернули государству? «Паст»После «решения вопросов» ЭСА вернется на свою должность։ «Паст»В Армении прошла акция протеста лиц, занимающихся цветочным бизнесомВ России продолжаются аресты азербайджанских бизнесменовВласти Армении хорошо знают, что сейчас Эрдоган «смотрящий по региону»: Тиран ЛокмагезянАдвокат: Создается основа для сдачи коридора, а в будущем и всего СюникаЦветочный экспорт из Армении в Россию: перспективы развитияКак прошла встреча арцахцев с представителями правительства Армении?Число жертв израильских ударов по территории Ирана возросло до 1 062В Ереване состоялось открытие XXII Международного ереванского кинофестиваля «Золотой абрикос»
Կո՞ղմ եք ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրմանը