Սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացներն այնքան էլ վտանգավոր գործընթացներ չեն լինի, եթե դրանց ժամանակ առանձնացվի Արցախի մասին պայման․ Կարեն Հովհաննիսյան
Политика
Ռազմական փորձագետ Կարեն Հովհաննիսյանի խոսքով՝ սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացներն այնքան էլ վտանգավոր գործընթացներ չեն լինի, եթե դրանց ժամանակ առանձնացվի Արցախի մասին պայման։
Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նման դիտարկում արեց՝ անդրադառնալով Հայաստանում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններից հետո այս թեմայի հետ կապված հնարավոր զարգացումներին և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հայտարարությանը, որ հունիսի 30-ին ակնկալվում է Հայաստանի հետ նշյալ գործընթացների հետ կապված պայմանագիր։
«Եթե լինի առանձին կետ Արցախի վերաբերյալ, ապա կնշանակի, որ մենք ճանաչում ենք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ դրա մեջ ներառելով Արցախը։ Այսինքն՝ ամբողջ վտանգն այն է, որ սահմանազատման ժամանակ հնարավոր է՝ ոչ թե մեկ բլուր այս կամ այն կողմն անցնի, այլ այստեղ Արցախի հարցի հետ կապված խնդիր ենք ունենում։ Դա ինձ մտահոգում է»,- ասաց նա։
Կարեն Հովհաննիսյանի խոսքով՝ քանի որ տեղեկատվական դաշտը փակ է, անհասկանալի է, թե ինչ կարգավիճակ է տրվում Արցախին և արցախահայությանը։ «Եթե իշխանությունների հայտարարություններից պետք է տպավորություն ստանանք, ապա ըստ դրանց, բոլոր պայմանավորվածությունները բխում են Հայաստանի Հանրապետության շահերից, սակայն, երբ նայում ենք գործողություններին, թե ինչ է իրականում տեղի ունենում, ապա Ադրբեջանը ինչ թելադրում է, այն էլ տեղի է ունենում։ Մինչ այս պահը տեղի ունեցածը չի բխել մեր պետական և ազգային անվտանգության և Արցախի ու արցախահայության շահերից»,- ասաց նա։
Փորձագետը, անդրադառնալով Ալիևի՝ հունիսի 30-ի նշած պայմանագրին, ասաց, որ կարծում է՝ պայմանավորվածություններ կարող են լինել, բայց կոնկրետ պայմանագիր դժվար թե լինի։ «Կարծում եմ՝ կարող են լինել, օրինակ՝ Տավուշի մարզում՝ տեղային հատվածում, սահմանազատման աշխատանքներ։ Դրանց շուրջ պայմանավորվածություններ ձեռք բերված լինեն, բայց գլոբալ որևէ բան սպասել պետք չէ»,- ասաց նա։
Խոսելով Փաշինյանի առաջարկին, որ ադրբեջանական զինված ուժերի ներթափանցման խնդիրը լուծվի երկու կողմերի հետ քաշվելու արդյունքում, Կարեն Հովհաննիսյանը նկատեց, այն ընդհանրապես մեր շահերից չի բխում։ «Ստացվում է, որ ադրբեջանական զորքերը ներխուժել են հայկական սուվերեն տարածք և հետ են քաշվում պայմանով, որ ՀՀ զինված ուժերն էլ հետ կքաշվեն, և Ռուսաստանի խաղաղապահ ուժերը կտեղակայվեն ՀՀ տարածքում․ ՀՀ տարածքի հաշվին է այդ անվտանգության գոտին ձևավորվում։ Սա ոչ հայանպաստ լուծում է, և մեր իշխանություններն անելիքներ ունեն»,- ասաց նա։
Թե ինչու ենք այս իրավիճակին հասել, փորձագետը չցանկացավ գնահատական տալ, միայն ասաց, որ չպետք է պատճառաբանենք, որ պատերազմում պարտություն ենք կրել։ «Ճիշտ դիվանագիտական և ռազմավարական գործընթացների դեպքում մենք կարող ենք ունենալ նորմալ քաղաքական դիսկուրս և դրա արդյունքում ունենալ նաև քիչ վնասներով, զիջումներով իրավիճակ։ Իսկ այս դեպքում մենք անընդհատ զիջողի դերում ենք»,- ասաց նա։
Խորհրդարանական ընտրություններից հետո էլ, ըստ նրա, բավականին մշուշոտ է Հայաստանի ապագան։ «Դեռ հստակված չեն թե՛ իշխանության գործողությունները, թե՛ ընդհանրապես հայտարարությունները Արցախի հարցի հետ կապված, չգիտենք՝ ինչ է տեղի ունենում, ինչ կարող է տեղի ունենալ։ Ադրբեջանը հայտարարում է, որ բանակցում է ոչ թե Հայաստանի, այլ Ռուսաստանի հետ, օրինակ՝ Մեղրիի տարածքով ճանապարհ ունենալու համար։ Նաև՝ մեր ներքին քաղաքական կյանքն անընդհատ հախուռն է և առաջնային պլան բերված է, ինչը պակաս կարևոր է, քան մեր պետական, անվտանգային ազգային անվտանգությունը»,- ասաց նա՝ նշելով, որ ինքն անհանգստացած է, թե ինչպիսի արտաքին, դիվանագիտական աշխատանք այս պայմաններում մենք կարող ենք տանել, որ կարողանանք հակազդել Ադրբեջանին։
Անդրադառնալով ռուս խաղաղապահների՝ ՀՀ տարածքում՝ Սյունիքում և Գեղարքունիքում դերին, նրան, որ իշխանություններն արդեն բանակցություններ են սկսել ռուսական կողմին հողատարածքներ և անշարժ գույք տրամադրելու վերաբերյալ, նա նշեց, որ դա արդարացված է, քանի որ այդ տարածքներում ՀՀ բնակչությունն է գտնվում կրակի տակ և պատրաստ է արտագաղթելու։
«Մեզ համար առաջնայինն այն է, որ սահմանային բնակչությունը չհայաթափվի։ Իսկ Ադրբեջանի քաղաքականությունը հենց դրա է միտված, որ հոգեբանական ճնշում գործադրեն, այդ տարածքները հայաթափվեն»,- ասաց նա։
